Twitter Facebook Linkedin Youtube

İSKOÇYA’NIN BAĞIMSIZLIK İHTİMALİ ARTIYOR

Bizim “İngiltere” kelimesiyle (yanlış olarak) ifade ettiğimiz Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı’nda, bugünlerde devletin geleceğini etkileyecek önemli bir konu tartışılıyor: Birleşik Krallığın bir parçası olan İskoçya’nın bağımsızlığına ilişkin 18 Eylül 2014’te düzenlenecek referandum…

Bugün itibariyle 9 gün kalan referandum, muhtemel etkileri göz önünde bulundurularak uluslararası toplum tarafından da yakından takip edilmekte. Sunday Times için YouGov’un son günlerde yaptığı anket sonuçlarına göre; kararsızların oyları dağıtılmadan önce bağımsızlığa “evet” diyenlerin oy oranı %51, “hayır” diyenlerin oy oranı ise %49 seviyesinde.[1] Son anketlerde ilk defa bağımsızlık yanlısı oylar, karşı oyları geçtiğinden, konu epey ciddi bir boyut kazanmıştır ve hem Birleşik Krallık’ta hem de uluslararası kamuoyunda önemli bir gündem oluşturmaktadır.

Eğer İskoçlar, bağımsızlık yönünde oy kullanırlarsa bu durum, farklı ülkelerde bağımsızlık isteyen etnik gruplar için de bir örnek teşkil edebilir. Hem bu nedenle, hem de BM Güvenlik Konseyi, NATO ve AB gibi önemli uluslararası kuruluşların en önemli aktörlerinden Birleşik Krallık’ın geleceğinin uluslararası ilişkilerde önemli etkiler oluşturacağından dolayı, konunun ülkemizce de yakından takip edilmesinde fayda var.

Bağımsızlığa karar verecek İskoçlar için “evet” veya “hayır” kararlarını etkileyecek en önemli etken, ekonomi… İskoçya’nın önemli petrol kaynakları bulunmakta ve bağımsızlık yanlıları; mevcut durumda bu kaynaklardan elde edilen gelirlerin ve vergilerin doğrudan merkezi hükümete aktarıldığını, İskoçya’nın bağımsız olması durumunda bu kaynakların tamamıyla İskoç halkı için kullanılacağını ve böylece halkın refah düzeyinin artacağını savunmaktalar. Bağımsızlık yanlısı İskoç yönetimi, İskoç halkının referandumda bağımsızlığı seçmesi halinde; herkese yıllık 1000 sterlin ya da her aileye 2000 sterlin “bağımsızlık bonusu” verilebileceğini söylüyor.[2] İngiliz hükümetinin hazırladığı İskoçya’nın finansal konum analizine göre ise, Birleşik Krallık’ın ve dolayısıyla daha büyük bir ekonominin parçası olarak kalmanın İskoçya’ya fırsatlar sunmakta. İngiliz Hükümetinin hesaplarımıza göre; İskoçya’nın bağımsızlık yerine İngiltere’de kalmayı tercih etmesi halinde, İskoç halkı yıllık kişi başı 1400 sterlin daha varlıklı olacak.[2]

Bu vesileyle, Birleşik Krallık’a ilişkin eksik bilinen bazı kavramların netleştirip İskoçya hakkında biraz bilgi verelim:

uk

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland): Uluslararası hukuk açısından egemen devlet statüsünde olan ve bizim “İngiltere” tabiriyle kast ettiğimiz ülke. İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda devletlerinden ve pekçok küçük adadan oluşmakta. Birleşik Krallık (United Kingdom – UK) ve Britanya (Britain) ifadeleri de bu egemen ülke kastedilerek kullanılan kavramlar.

Büyük Britanya (Great Britain): İngiltere, Galler ve İskoçya’dan oluşan, Kıta Avrupası’nın kuzey batısında yer alan ada.

İngiltere Bayrağı

İngiltere Bayrağı

İngiltere (England): Büyük Britanya adasının bir parçası olan ülke; kuzeyde İskoçya ile, batıda Galler ile komşu.

İskoçya: Büyük Britanya adasının bir parçası olan ülke; adanın kuzeyinde yer almakta ve güneyde İngiltere ile komşu.

İskoçya, bağımsız bir ülke olmasa da kendine ait bir bayrağa, başkente ve parlamentoya sahiptir. İskoçlar, kendi kültürlerine ve geleneklerine bağlı, geçmişlerini sürekli canlı tutan, tarihe önem veren bir millettir.

İskoçya Bayrağı

İskoçya Bayrağı

İskoçya, 77.900 km²’lik yüzölçümü ile Birleşik Krallık’ın toplam yüzölçümünün yaklaşık %32,3’ünü kapladmaktadır. Güneyde İngiltere’ye komşu olan ülkenin doğusunda Kuzey Denizi, batısında ise Atlantik Okyanusu yer alır. Nüfusu, 27 Mart 2011 tarihinde yapılan son nüfus sayımı verilerine göre 5.295.400 olarak kaydedilmiştir. Bu nüfus, Birleşik Krallık’ın toplam nüfusunun yaklaşık %8,4’ünü oluşturmaktadır.

Coğrafı olarak İskoçya, kuzeyden güneye 3 ana bölgeye ayrılmıştır. Bunlar dağlık bir bölge olan Highlands, deniz seviyesine yakın olan Central Belt ve tepelik bir araziden oluşan Southern Uplands’dir. İskoçya nüfusunun çoğu Edinburgh, Glasgow ve Stirling gibi en önemli şehirlerin içinde yer aldığı Central Belt bölgesinde yaşamaktadır. Bunun yanında İskoçya’ya bağlı 130’u yerleşim bölgesi olan 790 ada vardır. İskoçya, dağları, nehirleri ve gölleriyle zengin bir doğaya sahiptir.

Birleşik Krallık Ulusal İstatistik Ofisi’nin 29 Mayıs 2012 tarihli verilerine göre 2010 yılında Birleşik Krallık’ta 15.727 £ olarak kaydedilen kişi başına düşen brüt harcanabilir gelir, aynı yıl için İngiltere’de 15.931 £, İskoçya’da 15.342 £, Galler’de 13.783 £ ve Kuzey İrlanda’da 13.554 £ olarak kaydedilmiştir.[3]

13 Mart 2013 tarihli verilere göre, 2011 yılında Birleşik Krallık’ta 1.340.627 milyon £ olarak gerçekleşen toplam “Brüt Katma Değer”in5 %85,8’ini İngiltere, %8,2’sini İskoçya, %3,6’sını Galler ve %2,3’ünü Kuzey İrlanda oluşturmaktadır.[4]

.

Süleyman ERDEM -Sahipkıran Haber (9/9/2014)

_____________________________________________________________________________________________________________

[1] http://www.theguardian.com/politics/2014/sep/06/scots-radical-new-deal-save-the-union

[2] http://www.timeturk.com/tr/2014/06/17/iskocya-nin-bagimsizlik-referandumu.html#.VA6yX2OZi9U

[3] http://www.mgk.gov.tr/calismalar/calismalar/012_iskocya_bagimsizlik_referandumu.pdf

[4] http://www.mgk.gov.tr/calismalar/calismalar/012_iskocya_bagimsizlik_referandumu.pdf

Süleyman Erdem Hakkında

Balıkesir doğumludur. Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümünden 2001 yılında lisans, Harvard Üniversitesi Kamu Politikaları Bölümünden 2009 yılında yüksek lisans derecesi almıştır. 2002 yılında Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü’nde memur olarak kamuda göreve başlayan Erdem, 2003-2004 yılları arasında Maliye Bakanlığında Vergi Denetmen Yardımcısı olarak görev yapmış, 2004 yılından itibaren de Başbakanlıkta Uzman Yardımcısı, Uzman ve Tanıtma Fonu Genel Sekreteri görevlerinde bulunmuştur. 2009-2011 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (DDK)’da Geçici Uzman sıfatıyla YÖK ve ÖSYM’deki denetimlerde görev almıştır. 2012 Aralık ayında kurulan Sahipkıran Stratejik Araştırmalar Merkezi (SASAM)'ın kurulduğu tarihten 08/10/2019 tarihine kadar başkanlığını yürütmüştür. Halen SASAM Uluslararası Güvenlik Masası Direktörü olarak görev yapmaktadır. Akademik çalışmalarını “radikalleşme ve terör” üzerine yürüten Erdem’in; “Cihatçılar; El Kaide ve IŞİD’e Katılanların Hikayesi” isimli yayınlanmış bir kitabı bulunmaktadır.

Yorum Ekleyebilirsiniz


%d blogcu bunu beğendi: