Gökçe HUBAR – SASAM Uzmanı
Geçtiğimiz yılın haziran ayında Fransa Savunma ve Ulusal Güvenlik Genel Sekreteri Stéphane Bouillon, yurt dışı kaynaklı bilgi manipülasyonuna karşı mücadele etmek için ulusal bir ajans kurulduğunu duyurmuştu.
Fransa’nın yabancı dezenformasyonla mücadeleye özel bir ajans teşkil etmesinden birkaç ay sonra, bu kez İsveç, misyonu yabancı aktörler tarafından yapılan dezenformasyona karşı savunmak olan yeni bir hükümet otoritesinin kurulduğunu ilan etti.
Merkez ofisi Stockholm’ün 200 mil batısında bir şehir olan Karlstad’da konuşlandırılan ve aynı zamanda Solna’da da bir yeri olan İsveç Psikolojik Savunma Ajansı resmi olarak 1 Ocak 2022’de kuruldu. Kurumun başına Genel Müdür Henrik Landerholm atandı.
Kurumun misyonu “İsveç’in psikolojik savunması içindeki ajansların ve diğer aktörlerin faaliyetlerinin koordinasyonu ve geliştirilmesi” olarak belirlendi. Bu misyon doğrultusunda kurum ülkedeki diğer ajanslara, belediyelere, bölgelere, şirketlere ve kuruluşlara destek sunmakla yükümlü.
Ajanstan yapılan açıklamaya göre;
Psikolojik savunmanın amacı, açık ve demokratik toplumumuzu, özgür düşünce oluşumunu ve İsveç’in özgürlüğünü ve bağımsızlığını korumaktır. Psikolojik savunma, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde İsveç’e veya İsveç’in çıkarlarına yönelik gereksiz bilgi etkisini ve diğer yanıltıcı bilgileri belirleyebilmeli, analiz edebilmeli, karşılayabilmeli ve önleyebilmelidir.
Bu; ülkenin direncini ve nüfusun kendini savunma iradesini zayıflatmayı amaçlayan dezenformasyon olabilir ya da insanların algılarını, davranışlarını ve karar vermelerini gereğinden fazla etkilemek olabilir. Psikolojik savunma, halkın etki kampanyalarını ve dezenformasyonu tespit etme ve direnme yeteneğini de güçlendirmelidir. Psikolojik savunma, nüfusumuz arasında ve bir bütün olarak toplumda savunma direnci ve istekliliği yaratmaya katkıda bulunmaktadır.
İsveç Psikolojik Savunma Ajansı hem önleyici hem de operasyonel olarak çalışır ve görevlerini barış zamanında ve savaşta yerine getirebilmelidir. Çatışmaları önleyen güçlü bir İsveç toplam savunmasına katkıda bulunacağız. Güçlü bir psikolojik savunma sadece İsveç Psikolojik Savunma Ajansı için bir mesele değildir, -ajanslar, belediyeler, kuruluşlar ve bireysel vatandaşlarla- birlikte inşa ettiğimiz bir şeydir. 1
Ajansın üç bölüme ayrılması kararlaştırıldı:
Ajansın, arzu edenler için İsveççe web dersi 2 dahi bulunuyor. Ciddi kazalar ve toplumsal krizlerde vatandaşların danışabilmesi için 11313 hattını aramaları ve bu sayede doğru bilgiye erişmeleri öneriliyor.
Peki, açık ve özgür bir toplum olmasıyla bilinen İsveç’in bu hamlesi ne anlama geliyor?
Her şeyden önce, bu ajansın kurulması, İsveç’in 11 Eylül 2022 tarihinde yapılması planlanan genel seçimlerinden birkaç ay önce gerçekleşti.
İsveçli bürokrat ve politik karar alıcıların, olası seçime karışma ihtimallerinden endişe duyduğunu düşünebiliriz.
Nitekim İskandinav ülkesi İsveç’in önde gelen istihbarat teşkilatı İsveç Güvenlik Servisi (SAPO), “uzun vadeli bir perspektifte, yabancı güçlerin İsveç üzerinde nüfuz operasyonları yürüttüğüne; ancak 2018 seçimlerinin herhangi bir kapsamlı etkileme girişiminden etkilenmediğine dair” 3 rapor vermişti.
İsim verilmemiş olsa da, o yabancı güç ile kast edilen büyük ihtimalle Rusya Federasyonu’ydu.
Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere gibi ülkelerde de yabancı dezenformasyonla mücadele eden birimler bulunuyor. Ancak Fransa ve İsveç, şimdiye kadar böyle bir misyonla görevlendirilmiş bağımsız ajanslar oluşturan tek Batılı ülkeler olarak öne çıkıyorlar.
Türkiye’nin de böyle bir birime ihtiyacı mevcuttur. Dış destekli terör örgütleri, sıklıkla Türk Silahlı Kuvvetleri başta olmak üzere çeşitli kurumların prestijini zedeleyen yayınlar yapıyorlar.
Sosyal medyada, hatta akademik yayınlarda bile Türkiye aleyhine bilgi kirliliği yoğun. Bunun için reçete hem ayrı bir dış istihbarat teşkilatının hem de bu teşkilatla koordineli olarak çalışan bir anti-dezenformasyon biriminin teşkil edilmesidir.
Çünkü Türkiye, giderek artan bir oranda dış tehditlerle mücadele etmek zorunda bırakılan bir ülkedir.
1. https://www.mpf.se/en/mission/
2. https://www.msb.se/sv/utbildning–ovning/alla-utbildningar/skydd-mot-informationspaverkan-webbkurs/
3. https://www.sakerhetspolisen.se/en/swedish-security-service/about-us/press-room/current-events/news/2018-12-21-successful-preventive-work-prior-to-the-elections.html