Twitter Facebook Linkedin Youtube

ÖZBEKİSTAN CUMHURBAŞKANI ŞEVKET MİRZİYOYEV BM GENEL KURULUNDA ÖZBEKÇE KONUŞMA YAPMAYA HAZIRLANIYOR

Cesurhan TAŞ

23 Eylül 2020 tarihinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 75. Oturumuna katılarak Özbekçe bir konuşma yapması ve tartışmalara katılması bekleniyor. BM tarihinde ilk defa, dünyadaki covid-19 salgını sebebiyle genel kurulun gündemindeki konular video konferans formatında gerçekleşecek. Sayın Mirziyoyev’in yapacağı konuşmada, uluslararası topluma bölgesel ve küresel gündemle ilgili geniş bir vizyon sunması ve Özbekistan’ın siyasi, sosyal ve ekonomik modernizasyonunun önceliklerini özetlemesi bekleniyor.

Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in Covid-19 pandemisi ile mücadele ve pandeminin toplumsal etkilerinin üstesinden gelmek için yürütülecek politikalara değinmesi de planlanıyor.

Özbek liderin yapacağı konuşmada, bölgesel barışı ve istikrarı güçlendirmek, sürdürülebilir kalkınmayı güvence altına almak, bölgede ve küresel düzeyde yapıcı diyaloğu geliştirmek, insan hakları ve özgürlüklerini teşvik etmek ve iklim değişikliği, gıda güvenliği, yoksulluğun azaltılması gibi küresel sorunları ele almak ve çözüm önerileri ortaya koymak üzere tasarlanmış bir dizi önemli girişimi dünya kamuoyu ile paylaşacağı umuluyor.

Özbekistan, Şavkat Mirziyoyev cumhurbaşkanlığı görevini yükümlendikten sonra, daha dışa açılımcı ve özgüveni yüksek, demokratik bir yönetim tarzı ortaya koymaya başladı.  Eylül 2017’de New York’ta BM Genel Kurulu’nun 72. oturumunda Şavkat Mirziyoyev’in yaptığı önerilerin bir kısmı geçtiğimiz yıllarda uygulamaya geçilmişti. Söz gelimi, sayın Cumhurbaşkanının önerisi sonucunda Orta Asya devletlerinin cumhurbaşkanları istişare toplantıları her yıl düzenli olarak yapılmaktadır. Bu kapsamda ikinci toplantı geçen kasım ayında Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te gerçekleşti. Yine bu öneriler bağlamında Mart 2018’de Taşkent, Afganistan ile ilgili üst düzey uluslararası bir konferansa ev sahipliği yaptı. Aynı yılın aralık ayında, BM Genel Kurulu; “Aydınlanma ve Dinsel Hoşgörü” başlıklı özel bir karar aldı. Bu yıl ağustos ayında düzenlenen “Semerkant Forumu: Gençlik-2020: Küresel Dayanışma, Sürdürülebilir Kalkınma ve İnsan Hakları” konulu uluslararası forumun katılımcılarının önemle ve ısrarla vurgulayıp istediği BM Gençlik Hakları Sözleşmesi taslağı hazırlıkları sürüyor. Ayrıca, iki yıl önce kurulan “Aral Gölü Bölgesi Çok Ortaklı İnsan Güvenliği Fonu” çalışmalarına devam ediyor. Kısacası, Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in dile getirdiği tüm girişimler, dünya kamuoyundan büyük destek alarak uygulama imkânı buluyor.

Özbekistan Cumhurbaşkanı’nın BM 75. Genel Kurulunda 12 faklı alanda öneri sunması bekleniyor. Bunlar;

1-Pandemi döneminde devletlerin “gönüllü yükümlülük” almalarına ilişkin uluslararası kuralların geliştirilmesi ve kabulü

2-Birleşmiş Milletler Gençlik Hakları Sözleşmesinin kabulü ve tanıtımı

3-Afganistan’da yeni bir uluslararası iş birliği biçimi oluşturmak. Bu maksatla, BM’de daimî faaliyet gösteren yeni bir komisyon kurmak

4-Yoksulluğun ortadan kaldırılması veya azaltılması konusunu BM Genel Kurulunun bir sonraki toplantısının ana gündem maddelerinden biri olmasını sağlamak ve bu konuda bir “Küresel Zirve” düzenlemek

5-Aral Gölü çevresinin BM Genel Kurulu tarafından “Çevresel Yenilik Ve Teknoloji Bölgesi” olarak ilan edilmesini sağlamak

6- “Uluslararası Ekolojik Sistemlerin Restorasyonu ve Savunması Günü” saptayıp kutlamak

 7-Birleşmiş Milletler himayesinde bir “Ulaştırma ve İletişim Bağlantısının Geliştirilmesi için Bölgesel Merkez” kurulması

8-Taşkent’te, Küresel Terörle Mücadele Stratejisinin uygulanmasına ilişkin Orta Asya Ülkeleri Ortak Eylem Planının 10. yıldönümüne adanmış bir uluslararası konferans düzenlemek

9-UNESCO ile ortaklaşa 2021’de Hive kentinde “Dünya Medeniyetlerinin Kavşağındaki Orta Asya” konulu bir uluslararası forum düzenlemek

10-Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşmada ve insan haklarını sağlamada parlamentoların rolünü artırmaya yönelik özel bir BM Genel Kurulu kararı kabul edilmesini sağlamak

11-BM Genel Sekreteri A. Guterres’in 2021’de Gıda Sistemleri Zirvesi’ni düzenleme önerisine destek olmak

12-Koronavirüse karşı temel ilaçların ve aşıların geliştirilmesi ve elde edilen bulgulara ve sonuçlarına geniş erişim imkânı sağlamaya dönük uluslararası girişimleri desteklemek

Görüleceği üzere Sayın Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev’in yapması planlana konuşmasında barışseverlik, adalet, özgür ve yaratıcı yaşam tarzını yücelten konular öne çıkıyor. Ayrıca yapılacak konuşmada bölgenin güncel sorunlarına yönelik yapıcı, net ve kesin öneriler bulunuyor. Mirziyoyev’in ülkelerin pandemi döneminde “gönüllü olarak” daha çok yükümlülükler üstlenmeleri gerektiği, özellikle covid-19 aşısı ve ilacını geliştirme konusunda daha çok uluslararası iş birliği yapılmasına yönelik çağrıları oldukça dikkat çekicidir.

Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in genç nesli her türlü radikal aşırılıktan korumayı, yoksulluğu ortadan kaldırmayı ve yoksullukla mücadeleyi, ayrıca gıda ve ekolojik sistemlerin verimliliğini ve güvenliğini artırmayı amaçlayan önerileri de BM ve bütün insanlık için kilit öneme sahiptir.

Özbekistan lideri, sadece zamanımızın temel sorunlarına değinmekle kalmamakta, aynı zamanda başta Orta Asya ve Afganistan olmak üzere bölgesel meselelerin çözümüyle ilgili de somut eylemler önermektedir. Gerçekten de Orta Asya, tarihsel olarak sadece dünya medeniyetlerinin kavşak noktasında değil, aynı zamanda Avrupa ve Asya arasındaki iletişimde önemli bir jeostratejik konuma sahiptir.

Aral Gölünün “Çevresel Yenilikler Ve Teknolojiler Bölgesi” olarak ilan edilmesi ve Özbekistan’ın ekolojik sistemlerin korunması ve restorasyonu önerileri de hayati öneme eyedir.

Özbek önderi, Şevket Mirziyoyev’in önerisi ve girişimi ile BM Genel Kurulunun “Aydınlanma ve Dini Hoşgörü” özel kararının kabul edilmesi, Gençlik Hakları Konusunda Uluslararası Müzakere yürütülmesi Özbekistan’ın dünya kamuoyunda söz sahibi modern bir devlet olarak temsil edildiğinin en belirgin kanıtıdır.

 

Cesurhan TAŞ
Yazarın diğer yazıları için tıklayınız

Cesurhan Taş Hakkında

Cesurhan TAŞ: (Ankara) 1974 Anamur doğumludur. ODTÜ İ.İ.B.F, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü mezunudur. İngilizce, Arapça ve Rusça bilmektedir. Devlet yapısı, kamu yönetimi, mali yönetim, kalkınma ekonomisi, bölgesel kalkınma ve kamu hukuku alanlarında çalışmaları bulunmaktadır. Yörük ve Türkmen kültürü üzerine de araştırma ve inceleme çalışmaları yapmaktadır.

Yorum Ekleyebilirsiniz


%d blogcu bunu beğendi: