İngiltere’de sürpriz sonuçlarla neticelenen genel seçimler, 7 Mayıs’ta yapıldı. Anket sonuçlarından farklı olarak David Cameron’ın liderliğindeki Muhafazakar Parti’nin sürpriz yaptığı ve tek başına hükümet kuracak seviyede oy aldığı seçimlerin oy sayımlarına, SASAM İngiltere Temsilcisi Sayın Ahmet Ferruh ÖNCÜ gözlemci olarak davet edildi. Sayın ÖNCÜ, SASAM adına Westmidlands seçim bölgesinde yapılan oy sayımlarına gözlemci olarak katıldı. İngiliz vatandaşı olmayan ve seçime giren partilere mensup olmayanların giremedikleri bir ortama, gözlemci olarak katılma fırsatı bulan Sayın ÖNCÜ’nün izlenimlerini, kendi kaleminden okuyucularımızın istifadesi için aşağıda sunuyoruz.
Sayın ÖNCÜ’nün İzlenimleri:
Gözlemlerimi aşağıda maddeler halinde arz etmeden önce şunu ifade etmekte fayda görüyorum; Bizim Türkiye’de sınıf başkanlığı seçimi ve oyların sayımı bile daha ciddi ve daha heyecanlı.
– Evet, ilkokulda sınıf başkanı seçmek ve oyları saymak, sanki daha heyecanlıydı. İngilizleri az buçuk tanıyorum artık. Gitmeden önce böyle bir ortamı düşünüyordum ama bu kadar sakinlği de beklemiyordum.
– İngiltere’de sayımlar bizdeki gibi değil. Mahallelerdeki tüm sandıklar büyük bir fuar ya da kongre merkezi gibi yerlere toplanıyor. Orada mahalle mahalle sayılıyor. Yani şehrin tüm sonuçlarını bir anda görebiliyorsunuz.
– Büyük salonda bir köşede medya görevlileri var. Canlı yayınlar yapıyorlar. Özel bir sahne ve dev ekran kurulmuş. Seçim sonuçları ve duyurular oradan verililiyor.
– Salonda kaliteli bir ses sistemi var. İhtiyaç halinde kullanıyorlar.
– Büyük bir kapalı alanda, belki binin üzerinde insan, bir kısmı gayet heyecanlı ama enteresan bir sessizlik. İngilizlerin yapısını bilmeyenler için şaşırtıcı olabilirdi.
– Saat onda sandıklar kapanmıştı. Sayım merkezine özel arabalarla geldi. Arka kapıdan parça parça içeri aldılar.
– Sayımları belediye görevlileri yapıyorlardı. Partililer sadece gözlemci ve sayım kontrolcüsü olarak görev yapıyorlardı.
– Seçime katılan milletvekili ve belediye meclis üyeleri, etrafta dolaşıyordu. Heyecanları çok belli olanlar, yabancı kökenli olanlardı. Özellikle Pakistanlı ve Hindistanlı adaylardan ailecek gelenler vardı. Sayımları takip etmek için ordan oraya koşanlar, sadece bu gruplardı.
– Bu seçimlerin parlayan yıldızı İngiliz Milliyetçisi UKIP milletvekili adayı, bizim bölgede Hindistanlı bir Sikh’ti. Tabi kaybetti. Sahneye çıktığında etrafımızdaki İngilizler bile gülüyorlardı. Hindistanlı bir Sikh’in böyle bir partiden aday olması ve heyecanla sonuçları beklemesi, herkese şaşırtıcı gelmişti.
– Görevliler, her türlü detayı önceden düşünüp planlamıştı. Kırtasiye malzemeleri, sayım yapacakların yiyecekleri, suları vb. herşey önceden düzenlenmiş, hazırlanmış ve ihtiyaç oldukça arkadan görevliler dağıtılmıştı.
– Salonun cafe kısımları, sürekli aktifti. Bazıları dışardaki cafe de televizyonlarda diğer bölgeleri takip ettiler.
– Tüm görevliler, görevlerine göre özel t-shirtler giymişlerdi. Gayet profesyonel bir görünüm vardı. İşlerini ciddiyetle yaptılar.
– Seçim pusulalarına pek “pusula” demek doğru değil bence. Normal A4 ten biraz küçük basit kâğıtlardı. Pusulalarda sadece parti amblemi ve adayların adı yazıyor. Karşısında da bir kutucuk… Seçmenler, herhangi bir kalemle çarpı atıyorlar. Yani tahmin edemeyeceğim kadar sade ve üzerinde oynanmaya müsait kağıt parçaları idi. Oyların bir kısmı, zaten posta ile kullanılıyor. O da ayrı bir durum.
– Büyük salonda her mahalle için ayrılmış yerler oluyor. Ortadan sandıklar geliyor ve görevlilerin önüne dökülüyor. Önce tüm kağıtlar açılıp düzeltilip ataçla 10’arlı paketlenip arkaya veriliyor. Arkada masalarda bu paketler sadece toplanıyor. Henüz sayım başlamadı.
– Gelen tüm sandıklar açılıp kağıtlar düzenlendikten sonra, asıl sayım kısmına geçiliyor. Partilere göre ayrılıp yine 10’arlı ataç ve paket lastiğiyle hızlıca paketleniyor. Arkaya veriliyor. Arkada ise bu paketler sayılıyor sadece. Kayıtlara geçiyor. Sayımları biten mahallelerin sonuçları, hemen ekrana yansıyor.
– Tüm mahaller bittiğinde, son kontroller yapılıp sonuçlar ekrana yansıyor. Kazananlar ve kazanamayanlar, sahneye davet edilip tebrik ediliyor. Kısa konuşmalar ve alkışlar…
– Sayımların öncesinde ya da sonrasında hiç bir gerginlik olmadı tabi ki…
– Rakip adayların gayet mutlu birbirlerini tebrik ettiklerini gördüm.
– Sayım sistemi, bana çok basit geldi. Yani isteseler oy sayımlarıyla çok rahat oynayabilirler.
– Sayımları belediye görevlileri yapıyor. Gözlemciler, sadece izliyorlardı. Çok küçük düzeltmeler gördüm.
– Geçersiz oylar toplanıp gözlemcilere gösteriliyor. Onların onayıyla geçersizler bölümüne koyuluyordu. Orda da hiç bir itiraz görmedim.
Seçimlerle ilgili yorumlarımı daha sonra okuyucularımızla paylaşmak istiyorum. Saygılarımla…
Ahmet Ferruh ÖNCÜ – SASAM İngiltere Temsilcisi
Sayımlardan Kareler: