Güney Azerbaycan ve Kaşkay Türk milli çalışmanları “Birleşmiş Milletler Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi”ne hitaben yayınladıkları bir bildiriyle İran Cumhurbaşkanının eşinin Venezüella’da bit televizyon kanalına verdiği röportajda Türklere karşı ırkçı ve nefret içeren ifadelerini kınadılar.
Cemile Alemülhüda bu televizyon kanalına yaptığı açıklamada Türkler ve Arapların İranlıların tarihi düşmanları ve işgalci unsurlar olduğunu ifade etmiştir. Bu da İran nüfusunun önemli bölümünü oluşturan Güney Azerbaycan ve Kaşkay Türkleri arasında tepkiye yol açtı. Bunun üzerine yurt dışında yaşayan 87 Güney Azerbaycan ve Kaşkay Türkü milli çalışmanı ve yurt içinde yaşayan 553 çalışman, ortak bir bildiriye imza atarak Cemile Alemülhüda’nın ırkçı ve nefret içeren açıklamalarını kınayarak uluslar arası kurum ve kuruluşları İran’da devam eden sistematik Türk düşmanlığı konusunda duyarlı olmaya çağırdılar.
Güney Azerbaycan ve Kaşkay Türk milli çalışmanları tarafından imzalanan bu bildiri ayrıca Türk Devletleri Teşkilatı, Birleşmiş Milletlerin İran’daki İnsan Hakları Üzere Özel Temsilcisi, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’na ve Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’na da gönderilmiştir. Bildirinin tam metni şöyledir:
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER IRK AYRIMCILIĞININ ORTADAN KALDIRILMASI KOMİTESİ’NE
19.06.2023
Geçtiğimiz günlerde İran Cumhurbaşkanının eşi Cemile Alemülhüda’nın (Jamileh Alamolhoda) Venezüella’da bir televizyon kanalına verdiği röportajda kendi ülkesinde nüfusun önemli kısmını oluşturan Türklere ve Araplara yönelik ağır nefret içeren ırkçı ifadelerine şahit olduk. İran İslam Cumhuriyeti makamlarının ve onlara bağlı kurum ve kuruluşların sistematik bir şekilde etniklere yönelik ayrımcılık politikası izlediğini, nefret içeren söylemleri kullanmak ve teşvik etmek suretiyle Fars olmayan etnikleri aşağılamaya, dolayısıyla da yıllardır devam eden asimilasyon siyasetini daha hızlı bir şekilde uygulamaya çalıştığı bilinen bir gerçektir.
Bundan önce de devlet radyo-televizyon kurumunun hazırladığı toplumsal araştırma anketinde (1995) etnikler arasında ayrımcılığı güçlendirme; devlete ait İran gazetesinde yayınlanan bir karikatür ve onunla ilgili yazıda (2006) Türkleri ağır bir biçimde aşağılama; ardından yine devlet televizyon kanalında yayınlanan Fitile programında (2015) Türklere yönelik ağır nefret ve hakaret içeren söylemler kullanma; devletin resmi politikasının önemli bir göstergesi olan ders kitaplarında Fars olmayan etniklere, özellikle de Türklere ve Araplara yönelik aşağılayıcı ifadeler kullanıp yalan-yanlış bilgiler aşılama gibi yöntemlerden yararlanarak ırkçı siyasetlerin uygulandığı sınırsız örneklerle ortaya çıkmıştır.
Anlaşıldığı üzere, “Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme”yi (BM 1965); “Uluslararası İnsan Hakları Bildirgesi”ni imzalayan İran, uluslararası camianın kabullendiği ve kendisinin de imzaladığı yükümlülüklere uymamakta; kendi iç hukukunda bile ırkçı ayrımcılığa ilişkin kanun maddelerini yürürlüğe sokmamakta; söz konusu ırkçı, ayrımcı ve nefret içeren eylemlere karşı her hangi bir yargı süreci başlatmaktan imtina etmekte ve her hangi bir cezai işlem uygulamamaktadır.
İran devletinin sistematik bir şekilde etniklere yönelik ayrımcı ve ırkçı politikalar uygulaması, etnikleri aşağılayıcı ve onlara karşı nefret içeren söylemleri kullanması ve teşvik etmesi, ders kitapları ve televizyon programlarında yine ırkçı ve ayrımcı söylemlere geniş yer vermesi, etniklerin, özellikle de Türklerin yaşadığı bölgelerde ekonomik ayrımcılığa yol verilerek, yeraltı ve yerüstü kaynakların adeta yağmalanarak, oradan elde edilen gelirin genellikle Farsların yaşadığı bölgelere aktarılması; bu sebepten de Türklerin yoğun olarak yaşadığı Azerbaycan ilinde işsizliğin yaygınlaştırılarak, sermaye ve beyin göçünün başka bölgelere kaydırılması gibi ırkçı-ayrımcı politikaların uluslararası camiada kabul gören ve İran’ın da imzalamış olduğu bildirgelere, insan hakları kurallarına ve insan kerametine aykırı olduğu açıkça ortadadır.
Biz bu mektubu imzalayanlar olarak İran devletinin uyguladığı sistematik ayrımcılık politikalarını, nefret içeren söylem ve eylemlerini şiddetle kınıyor, uluslararası kurum ve kuruluşlardan bu sürecin durdurulmasını, İran yetkililerine yaptırım uygulanmasını ve hızla devam eden asimilasyon sürecine engel olunmasını talep ediyoruz.
Suret:
Türk Devletleri Teşkilatı
BM Özel Raportörü
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı
Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı
Bir grup Güney Azerbaycanlı ve Kaşkayı Türk milli çalışmanı tarafından
İmzalar (alfabetik sırayla):
Ahmad HABİBİ, Sporcu, Bursa / Türkiye
Ali SARAY, Tarih Araştırmacısı, İstanbul / Türkiye
Alireza ABDOLLAHİ, Diş Doktoru, Florida / ABD
Amir MEHDİPOUR, Hukuçu, İstanbul / Türkiye
Amir Nasser ROSTAMZADEH, Diş Doktoru, Österreich, Viyana / Avusturya
Arash MOKARİDOUST NİKİKAND, Mühendis, Çanakkale / Türkiye
Arzu ULUFİ, Öğretmen, İstanbul / Türkiye
Asef İBRAHİMZADE, İstanbul / Türkiye
Aslan ARABLOUİ, İsveç Azerbaycan Kültür Derneği Bşk., Linköping / İsveç
Aslan QARAPAPAQ, Gazeteci, Berlin / Almanya
Aslan SOLTANİ, Mühendis, Stockholm / İsveç
Ata ŞAHİT, Tarihçi, Ankara / Türkiye
Atila AZADLIQ, Londra / İngiltere
Avshar ABBASİ, Biyoteknoloji Doktoru, Berlin / Almanya
Ayaz EBADİ, Humboldt Üniversitesi Asya ve Afrika Arş. Ens., Berlin / Anlmanya
Ayhan KARAÇAYLI, Üniversite Öğrencisi, İstanbul / Türkiye
Babak AHMADZADE, Pizza Şefi, Leesd / Britanya
Babek TÜRKOĞLU, Pastane Sektörü, Bakü / Azerbaycan
Behruz FARROKHİ, Müzisyen, Washington DC / ABD
Behzad AGHDAMI, Tıp Doktoru, Kopenhagen / Danimarka
Celal SEFEROĞLU, Güney Azerbaycan Demokrat Partisi Üyesi, Hannover / Almanya
Danial NADJİ, Üniversite Öğrencisi, Kopenhagen / Danimarka
David NADJİ, Mühendis, Kopenhagen / Danimarka
Eisa RAHMANİ, İnşaat Mühendisi, İstanbul / Türkiye
Elman NURİ, İnşaat Mühendisi, İstanbul / Türkiye
Eluca ATALI, Yazar, Stockholm / İsveç
Elyar KAMRANİ, Veteriner, İstanbul / Türkiye
Elyar TÜRKER, Uluslararası İlişkiler, İstanbul / Türkiye
Elyaz YEKENLİ, Yazar, Washington DC / ABD
Emad HAZRATİNEJAD, Bilgisayar ve IT Uzmanı, Ankara / Türkiye
Esfandyar ASKARİ, Mühendis, Aarhus / Danimarka
Farhad AMİRİ, Müzisyen, Londra / İngiltere
Farhad NURİZAD, Teknisyen, Karlsruhe / Almanya
Feridoun ADİGOZALY, Sürücü, Londra / İngiltere
Ghadir JALİLPOUR, Mühendis, Türkiye
Habib GHANBARPOURASL, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Öğretim Üyesi, Ankara / Türkiye
Hadi QURBANİ, Turizm Sektörü, İstanbul / Türkiye
Hamid MAHSHİD, Emekli Doktor, Stockholm / İsveç
Ilgar ULUSOY, Bilişim Uzmanı, İstanbul / Türkiye
İsa TÜRKOĞLU, Organizatör, Leeds, West Yorkshire / Britanya
Jakob AGHDAMİ, Etnoloji Öğrencisi, Kopenhagen / Danimarka
Jamshid ZAREEI, Medeni Aktivist, Denizli / Türkiye
Javad BAZARGANİ, Heykeltraş, Houston / ABD
Javad RANJBAR, Gazteci, Eskişehir / Türkiye
Josef NEJATBAKHSH, Eczacı, Aarhus / Danimarka
Kürşat YILMAZ, Makine Mühendisi, İstanbul / Türkiye
Macit ARAZ, Mühendis, Ankara / Türkiye
Mahmud BİLGİN, Güney Azerbaycan Demokrat Partisi Sözcüsü, Göteborg / İsveç
Mahmud FAZLİ, Medeni Aktivist, İstanbul / Türkiye
Mehemmedemin MURADİ, İstanbul Üniversitesi Doktora Öğrencisi, İstanbul / Türkiye
Mehmet Rıza HEYET, Ankara Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi, Ankara / Türkiye
Milad KARİMİ, Hotel ve Turizm Sektörü, İstanbul / Türkiye
Mohammad ANSARİ, Müzik ve Beste Üzerine Doktora Öğrencisi, Berlin / Almanya
Mojtaba BANİHASHEMİ, Mühendis, Stuttgart / Almanya
Morteza MURADPUR SARIYARIQAN, Muhasebeci, İstanbul / Türkiye
Musa BERZİN, Hukukçu, Ankara / Türkiye
Nafiseh SİNAFAR, İç Mimar, İstanbul / Türkiye
Nasir ERTÜRK, Kameraman, Toronto / Kanada
Nasrollah LAMEEİ, Döviz Bürosu, İstanbul / Türkiye
Nima ABBASPOUR, Bilgisayar Yazılımı Mühendisi, İstanbul / Türkiye
Parwiz AWİLAG, Berlin / Almanya
Pınar ŞAKİR, Hukukçu, Eskişehir / Türkiye
Rahman KHATİBİ, Su ve Çevre Mühendisi, Dr., Swindon / Britanya
Ramin ABDOLLAHZADEH AZAR REZAEIEH, Ressam, İstanbul / Türkiye
Ramin ATİLA, Mühendis, Londra / İngiltere
Rıza BEYLER, Yazar ve Araştırmacı, İstanbul / Türkiye
Saber ZAMANİ, Ekonomist, Kırşehir / Türkiye
Sahar ABBASPUR, Muhasebeci, İstanbul / Türkiye
Said AZİZİ, İş Adamı, Stockholm / İsveç
Saleh KAMRANİ, Avukat, Stockholm / İsveç
Sara ABBASPOUR, Turizm Planlama, İstanbul / Türkiye
Sara ANSARİ, Teknisiyen, Tebriz / Güney Azerbaycan
Sefereli QULUZADE, Bilgisayar Mühendisi, Stockholm / İsveç
Seid MORADİ, İnşaat Müfettişi, Texsas-Houston / ABD
Settar SEVİGİN, İş Adamı, Stockholm / İsveç
Sharifeh JAFARİ, Yazar, Berlin / Almanya
Shima LAHEGHİ, Ekonomist, Berlin / Almanya
Sina (Hossein) YOUSEFİ, Hukukçu, Berlin / Almanya
Solmaz BİLGİN, Azerbaycan Kültür Cemiyeti’nin Sözcüsü, Hannover / Almanya
Suheyla AZİZİ, Ticaret Sektörü, Stockholm / İsveç
Sutoy BAŞBOZKURT, Azerbaycan Müzik Akademisi YL Öğrencisi, Stockholm / İsveç
Taghi SALAHSHOUR, Dr. Öğretim Üyesi, Ardahan / Türkiye
Tatar TURKMEN, Öğretmen, Brisbane / Australya
Teoman SHAHİN, Gazeteci, Rotterdam / Hollanda
Yashar POURALİ, Gazeteci, Toronto / Kanada
Yousef AHMADY, Gıda Sektörü, Tebriz / Güney Azerbaycan
Youssef MOİNİ, Elektronik Satış Sektörü, Hamburg / Almanya
NOT:
Ülke içerisinden gönderilen 553 imza, güvenlik nedenleriyle burada açıklanmamıştır. İmzalayanların adları, Bildiri Komitesi’nde saklıdır.