Twitter Facebook Linkedin Youtube
KRİPTO PARA NEDİR? KRİPTO PARA NEDEN BAĞIMLILIK YAPAR? KRİPTO PARA BAĞIMLILIĞININ BELİRTİLERI VE ÇÖZÜMLERİ NELERDİR?

KRİPTO PARA NEDİR? KRİPTO PARA NEDEN BAĞIMLILIK YAPAR? KRİPTO PARA BAĞIMLILIĞININ BELİRTİLERI VE ÇÖZÜMLERİ NELERDİR?

21 Mart, 2023 , 769

Kripto Para Nedir?

Cryptocurrency Addiction yani Kripto Para Bağımlılığı.

Kripto para özellikle internet gibi bir bilgisayar ağı yoluyla elektronik platformlarda sayısal (dijital) olarak saklanan ve kullanılan para birimidir. Ülkemizde ise 2017 yılının başından itibaren adından söz ettiren kripto para bağımlılığı giderek artmaktadır. Kripto varlıklar; somut olarak elle tutulup, gözle görülemeyen bir sanal para birimi olarak karşımıza çıkar. Bu yüzden kripto para, her hangi bir efor sarf etmeden ve kolaylıkla yükselişi gözlemlenebilecek bir değer olarak görülmektedir. Kripto para kişilerde yoğun merak uyandırmaktadır ve bu sanal paraya sahip olan kişilerde bağımlılık gelişebilmektedir.

Ülkemizde Kripto Paranın Yaygınlaşma Süreci?

Ülkemize 2017 başından itibaren kullanılması yayınlaşması başlayan kripto paralar, COVID-19 koronavirüs 17 Kasım 2019 tarihinde Çin’in Hubei bölgesinin başkenti olan Vuhan’da ortaya çıkan virüsün hızla tüm dünyaya yayılmasıyla Pandemiyi getirmiş oldu. Pandeminin gelişiyle izola hayatta kripto paraya ilgi duyanları bağımlısı haline getirdi. Bunun başında gençlerin ve pandeminin getirmiş olduğu işsizlik ortamı etkili oldu.Kripto otoritelerine göre 2021 yılı itibari ile kripto para alım-satım işlemlerini gerçekleştirenlerin sayısı 106 milyonu aşmış durumda ve gün geçtikçe sayı daha da artmaktadır.

Kripto Para Neden Bağımlılık Yapar?

Queensland Üniversitesi araştırması, kripto para ticaretinin genç erkeklerde kumar oynama, kaygı ve depresyonla bağlantılı olabileceğini buldu.

 Kripto para ticaretinin genç yetişkinler üzerinde topluluk bağları kurma, finansal kararlarında yetkilerini artırma ve zenginlik yaratma dahil olmak üzere olumlu etkileri olabilir; Öte yandan, kripto para birimi ticareti, kumara benzer şekilde yüksek riskli bir faaliyettir; bu, ruh sağlığı ve uyku üzerinde olumsuz etkileri olabilir ve aşırı içki ve madde kullanım bozuklukları gibi diğer risk alma davranışlarına yönelmeye yol açabilmektedir. Kripto para ticaretinin borsa piyasasında ile günün 24 saati ve haftanın her günü işlem gerçekleşmesi, kripto parayı değerlendirme zorluğu, kripto borsasının çok değişken olması ve geleneksel borsadan farklı olarak güvensizlik ve belirsizlik potansiyeline sahip olmaları kripto piyasasını daha sorunlu hale getirmektedir. Kripto ticaretinin, risk alma, önemli bir şans veya şans unsuru, tutarsız getiriler ve kayıplar, kısa sürede sonuç alma, düşük miktarlarda yatırım yapabilme gibi özellikle online kumar ve bahis ile birçok ortak noktası olduğu, kumar ve bahis oynayan kişilerin bu platformlara daha fazla yöneldikleri rapor edilmektedir. Kripto para ticaretinde kaldıraç sistemi olarak bilinen ve kişinin daha fazla risk almasına olanak sağlayan faktörler bu faaliyetin daha kısa sürede bağımlılığa neden olmasını sağlamaktadır. Kripto para ticareti yapanlara yönelik çalışmalar; kumar problemi yaşayanların yarısından fazlasının kripto para ticareti yaptığını, kripto para ticaretinin kumar bağımlılığı, depresyon ve anksiyete (1)  ile ilişkili olduğunu, fiyatlarda ani yükselme ve düşmelerin kumardaki gibi sürekli beklenti oluşturduğunu, kayıpları telafi etmek için daha fazla zaman ve daha fazla para ile yatırım yapıldığını, değişikleri takip etmek için sürekli izlemeye bağlı işlevsellikte kayıplara neden olduğunu, kripto para ticaretinin karmaşık işlemler gerektirmesi, işlemler için bilgisayarların kullanılması sonucunda internet, kumar ve kripto para bağımlılığının birbirini tetiklemesi kaçınılmaz olduğunu göstermektedir.

Kripto Para Bağımlılığının Belirtileri Nelerdir?

Kripto para ticaretinin sizin için problem ya da bağımlılık olup olmadığını sorgulamanız gerekmektedir. Aşağıda belirtilen belirtilerden sizde var olduğunu düşünüyorsanız Tıbbı destek almanız gerekmektedir.

  • Planladığınızdan daha uzun süre kripto para ticareti yapmaya başlama
  • Kripto para ticareti yapmak için daha fazla miktarda para harcamaya başlama
  • Kripto para ticareti yaptığınız için sorumluluklarınızı ihmal etmeye başlama
  • Kripto para ticareti yaptığınız için hobi ve aktivitelerinizin değişmeye başlaması
  • Kripto para ticaretiyle ilgili (geçirilen zaman, kaybedilen para) yalan söylemeye başlama
  • Kripto para ticareti kesintiye uğradığında agresif ve tahammülsüz olmaya başlama
  • Kripto para ticareti yapma nedeniyle uykusuz kalmaya başlama
  • Kripto para ticareti yapmak için kendinize ait olmayan paraları kullanmaya başlama
  • Kripto para ticareti yapmayı bırakmak istemenize rağmen tekrar başlama
  • Kripto para ticareti yapmak için ihtiyaç duyduğunuz finansal desteği sağlamak için başkalarına bel bağlamaya başlama

Kripto Para Bağımlılığının Çözümleri Nelerdir?

Ruh Sağlığı Derneği Başkanı Dr. Ömer Akgül, Anadolu Haber Ajansıyla yaptığı bir açıklamada; İnsanoğlunun sahip olma tutkusuna madde yetmediğinde soyut kavramlara anlam yüklemeye başladığını dile getiren Akgül, insanların tutkuyla ve hırsla peşinden koştuğu nesneleri biriktirme arzusuyla çok büyük risk aldığını kaydetti.

Bu arzunun tatmin edilemeyen, bağımlılık yapıcı bir maddeye dönüşerek, kişiyi doyumsuzluğa ve en sonunda imha düzeyine götürdüğüne dikkati çeken Akgül, “Kripto para borsalarına yatırım yapan binlerce kişi de bu sebeple mağduriyet yaşadı. 300 ila 500 bin insan ve onların ailelerinden bahsediyoruz. Çünkü bir kişi sadece kendi parasını değil, evinin ve ailesinin parasını, gelecekle ilgili yatırım yapacağı kara gün parasını da kullandı. Dolayısıyla bu insanların üzerine birtakım sorumluluklar ve baskı olarak geri dönebilir. Burada da tehlikeli durum söz konusu. Bu konuda Akgül, kripto para mağduru vatandaşlar ile yakınlarının öneriler için Ruh Sağlığı Derneğinin internet sitesini ziyaret edebileceklerini sözlerine ekledi muhakkak bilinçli davranılması lazım.” dedi.

BBC 5 Şubat 2023 Kelly Ng’nin haberinde yer alan Kripto Para Borsasında işlem yapanları bağımlılık haline getirenler için farklı ülkelerde lüks rehabilitasyon merkezlerinin açıldığını bildiriyor.

Kripto Para Bağımlılığı ciddi anlamda ruhsal bozuklukları birlikte getirdiği gibi fiziki sorunları da tetikleyecektir.

Devletimizin kurumları bu anlamda ne yapabilirler. Her işte olduğu gibi Kripto parada da eğitimin şart olması gerekir. Kripto para borsasında işlem yapabilmeleri için kişilerin Trader (borsada birtakım finansal işlemler yapan ve al sat emirleri verebilen kişileri ifade etmek için kullanılan bir terimdir) eğitiminin almaları gerekmektedir. Ayrıca kişilerin de Trader eğitimi almadan önce Ruhsal bağımlılık eğiliminin olup olmadığı bir merkez tarafından değerlendirilmelidir. Tıpkı Sürücü belgesi almadan önce sağlık raporu alındığı gibi. Renk körü olan bir hastanın kaza yapabilme olasılığı nasılsa eğitimi ve ruhsal sağlık değerlendirmesi olmadan Kripto Para Borsasında işlem yapmak o kadar tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir.

Açıklamalar

1- Kişinin endişe, kaygı ve korku gibi duygulara karşı aşırı ve kontrol edilemeyen tepkiler vermesine neden olan yaygın görülen psikolojik bir hastalıktır.

Kaynaklar

https://npistanbul.com/amatem/kripto-para-bagimliligi (Erişim 18.03.2023)

https://www.uq.edu.au/news/article/2022/11/cryptocurrency-gambling-young-people%E2%80%99s-mental-health (Erişim 18.03.2023)

https://adai.uw.edu/research_project/risk-taking-behaviors-and-cryptocurrency-trading-react-in-young-adults/ (Erişim 18.03.2023)

https://www.bbc.com/turkce/articles/c0x983g0l81o (Erişim 18.03.2023)

http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11655/5143/10199572.pdf?sequence=1  ( Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dal Muhasebe ve Finans – Yüksek Lisans Programı Ahmet Aslan Erişim 18.03.2023)

https://www.aa.com.tr/tr/saglik/ruh-sagligi-derneginden-kripto-para-magdurlarina-acil-sosyal-ve-psikolojik-destek-onerisi/2226094 (Erişim 18.03.2023)

(Kaynak Belirterek) Derleyen: Mesut UYAR – SASAM Yönetim Kurulu Üyesi

sahipkiran Hakkında

Sahipkıran; 1 Aralık 2012 tarihinde kurulmuş, Ankara merkezli bir Stratejik Araştırmalar Merkezidir. Merkezimiz; a) Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü savunan; ülkemizin her alanda daha ileri gitmesi ve milletimizin daha müreffeh bir hayata kavuşması için elinden geldiği ölçüde katkı sağlamak isteyen her görüş ve inanıştan insanı bir araya getirmek, b) Ülke sorunları, yerel sorunlar ve yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın sorunlarına yönelik araştırma ve incelemeler yaparak, bu sorunlara çözüm önerileri üretmek, bu önerileri yayınlamak, c) Tespit edilen sorunların çözümüne yönelik ulusal veya uluslararası projeler yürütmek veya yürütülen projelere katılmak, ç) Tespit edilen sorunlar ve çözüm önerilerimize ilişkin seminer ve konferanslar düzenleyerek, vatandaşlarımızı bilinçlendirmek, amacıyla kurulmuştur.

Yorum Ekleyebilirsiniz


%d blogcu bunu beğendi: