Erdem BALCI – SASAM Uzmanı
21.yüzyılda değişen dünya, sınırları, ülke konseptleri, iç ve dış siyaset, ekonomi, istihbarat, coğrafya ve paradigma. Değişmeyen neredeyse hiçbir şey yok gibi. Değişim baş döndürücü bir şekilde gerçekleşiyor. Değişen koşullarla birlikte inovasyon, konjonktür de kendini yeniliyor. Zaman ilerledikçe değişim adına bir şeyler oluyor. Bu yeni bir tasarım, misyon ve vizyon ayrıca küresel rekabet.
Değişen ve küreselleşen dünyada, sınır hatları savaş ve barış gibi kavramlar neden amaç sonuç konusunda sorgulanıyor. Yeni strateji program ve politikalar üretiliyor. Üretilen fikirlerin, kültürlerin bütünleşme sisteminde pazarlanabilir olması ve uluslar arası ilişkiler ağı yeni denklemler oluşturuyor. Öngörü ve çıkarımlar, ütopyayı komplo teorilerini dillendiriyor. Yeni gelecek, yeni yaşam düzeni felsefesini hiyerarşik bir düzene koyuyor yeni denklem ve sonuçlarla birlikte. Burada baş etkenler ise: bilgi, deneyim, analiz ve uygulama oluyor.
3.Dünya Savaşı kavramı istihbarat savaşları ile geçmişin rövanşını sert bir şekilde devam ettiriyor ülkeler birbiri ile istihbarat yapmanın yanısıra birbirinin ajanlarını da çeşitli yollarla temizliyor, ülkesine saldırıyor: suikast, zehirleme, tekniksel (siber saldırı) müdahale gibi bilinen özellikle ilgililerin bildiği bizim bilemediğimiz bilmediğimiz yöntemler. Benim aklıma şu geliyor demek ki ülkeler bu sert bir şekilde birbirlerinin istihbarat elemanını ortadan kaldırıyorsa çok etkili çok geniş gelecek yönlü 3.Dünya ülkelerini etkileyecek etkilemek ile de kalmayacak sürekli bahsettiğim ve sürekli bahsedilen yeni dünya düzeni sistemsel oluşum gündemde. Ve bu oluşumda yararı olan kalacak zararı olan gidecek.
Sistemsel senaryoların dünya coğrafyasında nerelerde oluşur? Sistemsel senaryolar, eski ve yeni gerilim bölgelerinde yani denklemlerin oluşmaya başladığı yerde oluşum içinde oluşum şeklinde oluşur. K.Amerika, Ortadoğu,Kafkasya, Balkanlar ,Asya, Avrupa Ukrayna, Rusya sınır ülkelerinin olduğu yerlerde öbekleşme şeklinde kendini gösterir. En yeni sistemsel ve gerçek senaryo Ortadoğu ve çevresinde gerçekleşmektedir. Lübnan, Yemen, Suriye, İran, Irak ve Türkiye hattındadır. Sınır hatları güç dengelerini uygulayan ve uygulamak isteyen ülkeler tarafında kaldırılmıştır yani dünyada çıkarlar ve konjonktür gereği satranç oynanmaktadır bu büyük oyundur katılım da yüksektir kurallar sistemsel senaryoların gerçeğe dönüşmesiyle işler.
Sistem ve Sistemin İşlemesi
Sistemin tanımı farklı alan ve dallarda tanımlanmış bu tanımlamaya göre işlerlik kazanmış kendi yol yöntemlerine göre gelişen olgular olarak tanımlayabiliriz. Bir sistem doğru kurulmuşsa işlenebilirliği neden sonuç ve diğer bileşenlerle sorgulanabiliyorsa rahat bir şekilde çalışır. Sistemin işlenebilir olması siyasetin felsefenin hukukun sosyolojinin dinin tarihin coğrafyanın psikolojinin savunma ve güvenliğin iktisattın içinde bulunulan konjonktüre diğer etkenlere bağlı düzenli çalışıp çalışmasıdır.
Sistemin İşlemesi İçin Gerekli Koşullar
*Sistemin tanımı uygulanabilirliği
*Sistemin devlet geneli resmi ve sivil şeklinde ikiye ayrılıp kendini içinde gruplanması
*Sistemin işlemesi için o günün şartlarındaki konjonktürel durumlara ve bugünün şartlarındaki konjonktürel durumlara uygun yapıda olması
*Sistemin kendi içerisinde çalışırken alternatif ve dinç olması hızlı olması aksamaya izin vermemesi
*Sistemin değişik alan ve dallardaki fonksiyonun siyaset felsefe hukuk sosyoloji din tarih coğrafya psikoloji savunma güvenlik gibi pek çok alanda resmi sivil tanımın oturması anlaşılması. Sistemin bu sayılan alanlara daha fazlasına müsait olması işlerlik potansiyelinin yüksek olması.
Sistem bakımından Yenileşme ile, dönüşüm ile, gelişim ile birgün gelecek.O halde geleceğin kelimelerinin kavramlarının neler olabileceğini aşağıda inceleyelim:
*Strateji, Küreselleşme, Yenileşme, Etkileşim, Globalleşme, Sistem, 3.Dünya
*Jeostrateji, Dönüşüm Değişim, Yönetişim, Kırılma ,Sistem Çarkı, Yeni Dünya Düzeni
*Nano Teknoloji ,Yenilenebilir Enerji, Çözümleyici Analiz-Analitik
*E Ticaret, E Pazarlama, E Reklam, E Satış ,E Hizmet Sosyal Medya
*Konjonktür, Denklem, Modernizasyon, Enformasyon, Dezenformasyon
*Kamu Yönetimi , Yerel Yönetimler (Değişim Dönüşüm Sosyal Devlet)
Değişen koşullarla birlikte Türkiye ve çevresinin de bir değişimden geçtiği görülmektedir. 21. Yüzyıl Atatürk Türkiye Cumhuriyetinde toprak ve devlet bütünlüğü bekası için geçmiş ve gelecek iyi hesaplanmalıdır.
*Strateji, Küreselleşme, Yenileşme, Etkileşim, Globalleşme, Sistem, 3.Dünya ve *Jeostrateji, Dönüşüm Değişim, Yönetişim, Kırılma ,Sistem Çarkı, Yeni Dünya Düzeni bakımından:
Stratejik plan ve programlar, küreselleşme yenileşme ve 3.Dünya ve sistemi açısından hazır hale getirip ivedilikle uygulanmalıdır. Yeni dünya düzeninde yönetişim alanında bir sistem oluşacağı ve işleyeceği dikkate alınarak kırılmalara karşı önlem alınmalı çağın şartlarına uygun yönetim anlayışı güncellenmelidir.
*Nano Teknoloji ,Yenilenebilir Enerji, Çözümleyici Analiz-Analitik bakımından:
Nano teknoloji ve yenilebilir enerji çalışmaları hakkında güncel projeler hayata geçirilmelidir. Bu gibi yerlerin tespiti hızla yapılmaldır.
*E Ticaret, E Pazarlama, E Reklam, E Satış ,E Hizmet Sosyal Medya bakımından:
Sosyal medya ile bağlantılı E Ticaret, E Pazarlama, E Reklam, E Satış ,E Hizmet gibi bölümler tekniksel açıdan iyileştirilmeli ve ülkede ilgili birimler tarafından yaş sınırını ve deneyim aranmaksızın kurs ve istihdam alanı yaratılmalıdır.
*Konjonktür, Denklem, Modernizasyon, Enformasyon, Dezenformasyon ve *Kamu Yönetimi , Yerel Yönetimler (Değişim Dönüşüm Sosyal Devlet) bakımından:
21.Yüzyılda dünyada oluşan konjonktür, yeni denklemlere yeni haritalara yol açabilecek bir durumdadır. Çok sayıda enformasyon çok sayıda dezenformasyon dünya genelinde hakimdir. Bunun önüne geçilebilmesi için doğru kaynak doğru haber doğru zamanlama üçlemi çok büyük önem taşır bu da resmi kaynaklara ve bilginin çıkış kaynağına bağlıdır. Doğru bilgi ve kaynak teyit edilmelidir. Bilgi doğru değilse her nere olursa olsun işlenmemelidir. Kamu yönetiminde ve yerel yönetimlerde işlemlerin değişim dönüşüm modernizasyonu bakımından tanımları işlerlikleri güncellenmeli ve hızlı çalışmalıdır. Devlet , ayrıca sosyal devlet kavramını kağıt üzerinde değil bizzat vatandaşın fiili yanında olarak uygulamalıdır. İşsize işşiz, yardıma muhtaç olana yardım vb gibi konularda ayrım gözetmeksizin vatandaşın yanında olmalıdır.