NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, NATO müttefiklerinin Rus füze sisteminin INF anlaşmasını ihlal ettiği konusunda mutabık olduklarını belirtti. Peki, INF Anlaşması nedir? Kısaca; “Orta Menzilli Nükleer Güçler Anlaşması” (Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty) olarak bilinmektedir.
Rusya’nın geliştirmekte olduğu orta mesafeli füzelerin 1987 yılında imzalanan Orta-mesafeli Nükleer Güçler (INF) Antlaşması’na aykırı olduğu ve bu füzelerin vurularak yok edilmesi gerektiği talep ediliyor.
Bahsi geçen bu füze sistemleri, tam kapasiteye ulaştığında Avrupa, Amerika ve Alaska’daki herhangi bir noktayı kolayca vurabilir.
1970’lerde ABD ile stratejik bir denklik yakalayan Sovyetler Birliği, Batı Avrupa, Ortadoğu, Asya, Güneydoğu Asya ve Alaska’yı vurabilecek mobil, gizlenebilir ve hassas keskinlikte füzeler geliştirmeye başladı.
Bu gelişme, Avrupa’nın güvenliği konusunda hem niteliksel, hem de niceliksel olarak ciddi paradigma değişikliklerine yol açtı ve Orta-mesafeli Nükleer Güçler (INF) Antlaşması doğdu.
1987’de imzalanan bu antlaşmaya göre; ABD ve Rusya hiçbir zaman 500 ila 5,000 km arası mesafe kapasitesine sahip karadan atılan konvansiyonel nükleer balistik füzeler geliştirmeme kararı aldı.
Haziran 1991’e kadar INF çerçevesinde iki ülke, toplamda 2 bin 692 kısa ve orta mesafeli füzeyi imha etti. ABD, bu antlaşmaya uyulmadığına dair ilk kaygılarını 2014 yılında dile getirdi ve bu uyarılar her yıl devam etti.
Aralık ayında NATO, Rusya’nın ciddi endişeler doğurabilecek bir füze sistemi geliştirdiğini açıkladı ve Moskova bu konuda NATO ile diyaloğa davet edildi.
Av. Kurtuluş AYBİRDİ – Uluslararası Hukuk Uzmanı
Yazarın diğer yazıları için tıklayınız