Yaroslav SAMOYLOV

Türkiye-ABD ilişkilerinde yaşanan gerginlik, Ankara’nın daha da çok boyutlu dış politika arayışına neden olmuştur. Ağustos ayında Türkiye Başbakanı Binali Yıldırım’ın Vietnam’ı ziyaret etmesini, söz konusu eğilimin bir uzantısı olarak okuyabiliriz. Türkiye-Vietnam arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasından 39 yıl sonra, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanının ilk kez Vietnam’ı ziyaret etmesi, ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açmıştır.

23-25 Ağustos tarihlerinde gerçekleşen Başbakan Yıldırım’ın Vietnam ziyareti sonucunda Türkiye ile Vietnam arasında ekonomi, gümrük ve standartlar alanında 3 anlaşma imzalandı.[1] Ekonomi Bakanlığı ile Vietnam Planlama ve Yatırım Bakanlığı arasındaki serbest bölgeler, ihraç işleme bölgeleri, ekonomik bölgeler ve özel ekonomik bölgeler alanındaki işbirliğine dair mutabakat zaptını, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ile Planlama ve Yatırım Bakanı Nguyen Chi Dung imzaladı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Maliye Bakanlığı arasındaki gümrük alanında işbirliği ve karşılıklı idari yardım anlaşması ise Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Yıldız ile Vietnam Maliye Bakan Yardımcısı Vu Thi Mai tarafından imzalandı.

Türkiye – Vietnam dış ticaret göstergeleri (ABD doları, 1000)

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

Yukarıda bahsettiğimiz anlaşmaların Türkiye’nin Vietnam piyasasına girmesi için kolaylık sağlayacağını söyleyebiliriz. Aynı zamanda imzalanan sözleşmeler, Vietnam pazarının önde gelen aktörleri olan Çin, Güney Kore ve Japonya’ya karşı Türkiye’nin rekabet etme gücünün yükseltilmesine katkıda bulunacaktır. Örneğin Vietnam’da inşaat sektöründe Japonya ve Çin şirketleri ağır basmaktadır. Ne var ki Çin’in projeleri çok yavaş gerçekleştirmesi, maliyetin yüksek olmasına neden olmaktadır. Bununla birlikte de Vietnam toplumu, psikolojik olarak Çin’e karşı olumsuz duygular beslemektedir. Japonya ise daha çok büyük ölçekli projelere destek verip küçük ve orta projeleri ihmal etmektedir. Söz konusu faktörler, Türk inşaat şirketleri için Vietnam piyasasına girme açısından bir fırsat sunmaktadır.

Aynı zamanda Türkiye, Vietnam’a ziraat ürünleri ihraç etme imkanlarına sahiptir. Bu bağlamda tropik iklimde yetiştirilmeyen ürünleri ön plana çıkmaktadır. Vietnam, ziraat ürünlerini genel olarak, Çin, ABD ve Avustralya’dan ithal etmektedir. Ne var ki Çin ürünleri, ucuz olmakla birlikte düşük kaliteye sahiptir. Bu durum, Türkiye’nin ziraat ürünlerin Vietnam piyasasına girmesi için önemli bir fırsat oluşturmaktadır.

Türkiye’nin Vietnam’a İhracatında Başlıca Ürünler (bin ABD Doları)

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

Türkiye’nin Vietnam ile imzaladığı anlaşmaların başaralı bir şekilde gerçekleştirilmesi, Türkiye’nin ASEAN’nın serbest ticaret bölgesine girme sürecini de olumlu olarak etkileyecek bir faktördür.

Ekonomik ilişkilerde yaşanan gelişmeler yanında, iki ülke arasında savunma alanında da bir hareketlenme yaşanmaktadır. Ağustos ayında Vietnam’ı ziyaret eden Türk heyetinde Türk savunma şirketleri olan Roketsan ve ASELSAN temsilcileri de yer almış ve ziyaret öncesinde ASELSAN ve Vietnamlı savunma şirketi olan Viettel arasında ortak projelerin gerçekleştirilmesi üzerine mutabakata varılmıştı. Ayrıca Roketsan, Vietnam’ın Savunma Bakanlığına kıyı savunma sistemleri ve füzeleri satma/üretme ve zırhlı araçları yenileme teklifinde bulunmuştur. Çin, Vietnam gibi geleneksel olarak askeri teknolojiyi Rusya’dan ithal etmektedir. Bu bağlamda hem Çin’de, hem de Vietnam’da özellikle hava savunma sistemleri Rus teknolojisine dayalıdır. Son zamanlarda kendi askeri-teknik potansiyelini hızla geliştirmeye çalışan Çin, Vietnam için potansiyel olarak tehdit oluşturmaktadır. Bu durum ise Vietnam’ı özellikle hava ve kıyı savunma sistemlerinin ithalatını çeşitlendirmeye itmektedir. Türkiye, Vietnam’da bulunan ABD’li askeri teknolojiyi modernize etme açısından yardımcı olabilecek potansiyele sahiptir. Zira NATO ülkesi olan Türkiye, ABD’nin askeri teknolojisiyle çalışma tecrübesine sahiptir.

Savunma sanayindeki ticari ilişkilere ek olarak, Vietnam’ın Türkiye’nin gerçekleştirdiği tatbikatlara gözlemci olarak katılması ve tecrübe edinmesi, ikili savunma ilişkilerine ivme kazandırabilmektedir. Bu bağlamda Türkiye’nin harp okullarında Vietnamlı subayların eğitim görmesi de ilişkilerde olumlu hava oluşturabilecektir. Vietnam subayları, halen Rusya ve Hindistan gibi ülkelerde eğitim görmektedir.

Başbakan Yıldırım’ın Vietnam ziyareti sırasında taraflar söz konusu mevzuları detaylı bir şekilde ele almıştır. Ziyaret kapsamında eğitim konusunda da işbirliği ele alınmıştır. Taraflar, Vietnam’dan Türkiye’ye gelen burslu öğrencilerin sayısını yükseltme konusunda mutabakata varmıştır. İki ülke arasında köprü vazifesini gören öğrenciler, devletlerarası kültürel değişim için önemli bir role sahiptir.

İkili görüşmeler sırasında Başbakan Yıldırım, Vietnam Başbakanı’nı Türkiye’ye davet etmiş ve Vietnam tarafı söz konusu teklifi memnuniyetle kabul etmiştir. Bu da göstermektedir ki, Türkiye’nin çok boyutlu dış politika arayışları karşılık bulmaktadır.

Yaroslav SAMOYLOV – SASAM Rusya Masası Uzmanı
Yazarın diğer yazıları için tıklayınız

___________________________

[1] Türkiye ile Vietnam Arasında 3 Anlaşma İmzalandı, Sabah, 23.08.2017, http://www.sabah.com.tr/ekonomi/2017/08/23/turkiye-ile-vietnam-arasinda-3-anlasma-imzalandi

• Yazar Hakkında
• Son Yazılar

sahipkiran Hakkında

Sahipkıran; 1 Aralık 2012 tarihinde kurulmuş, Ankara merkezli bir Stratejik Araştırmalar Merkezidir. Merkezimiz; a) Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü savunan; ülkemizin her alanda daha ileri gitmesi ve milletimizin daha müreffeh bir hayata kavuşması için elinden geldiği ölçüde katkı sağlamak isteyen her görüş ve inanıştan insanı bir araya getirmek, b) Ülke sorunları, yerel sorunlar ve yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın sorunlarına yönelik araştırma ve incelemeler yaparak, bu sorunlara çözüm önerileri üretmek, bu önerileri yayınlamak, c) Tespit edilen sorunların çözümüne yönelik ulusal veya uluslararası projeler yürütmek veya yürütülen projelere katılmak, ç) Tespit edilen sorunlar ve çözüm önerilerimize ilişkin seminer ve konferanslar düzenleyerek, vatandaşlarımızı bilinçlendirmek, amacıyla kurulmuştur.

• SASAM BÖLGE KOORDİNATÖRLÜKLERİ, AİLE KONULU ÇALIŞTAY DÜZENLEDİ - 4 Aralık 2024
• SASAM STRATEJİ OKULU KAPSAMINDA TBMM VE CUMHURBAŞKANLIĞI’NA ZİYARETLER - 3 Aralık 2024
• SASAM’DAN TEPAV’A ZİYARET - 27 Kasım 2024
• SASAM MARMARA BÖLGE KOORDİNASYON TOPLANTISI GERÇEKLEŞTİ - 25 Kasım 2024
• “ERDOĞAN VE BAHÇELİ SONRASI TÜRK SAĞI” BAŞLIKLI SÖYLEŞİMİZ GERÇEKLEŞTİ - 20 Kasım 2024
• SASAM EGE BÖLGE KOORDİNASYON TOPLANTISINI GERÇEKLEŞTİRDİ - 12 Kasım 2024
• “TÜCCAR TRUMP” İLE NASIL BİR DÜNYA? - 9 Kasım 2024
• ÖZBEKİSTAN PERSPEKTİF ARAŞTIRMALAR MERKEZİ’NDEN SASAM’A ZİYARET - 6 Kasım 2024
• SASAM İÇ ANADOLU BÖLGE KOORDİNATÖRLÜĞÜNDEN KAYSERİ VALİSİ VE İL EMNİYET MÜDÜRÜNE ZİYARET - 5 Kasım 2024
• SÖYLEŞİYE DAVET: “ERDOĞAN VE BAHÇELİ SONRASI TÜRK SAĞI” - 28 Ekim 2024