Twitter Facebook Linkedin Youtube
“EKONOMİK GELİŞMELER, MUHTEMEL ETKİLERİ VE ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER” ÇALIŞTAYIMIZ GERÇEKLEŞTİ

“EKONOMİK GELİŞMELER, MUHTEMEL ETKİLERİ VE ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER” ÇALIŞTAYIMIZ GERÇEKLEŞTİ

06 Aralık, 2016 , 4616

SASAM Ekonomi Masası, başta döviz kurlarında artış olmak üzere son dönemde Türkiye ekonomisinde yaşanan gelişmelerin değerlendirildiği ve bu gelişmelerin muhtemel ekonomik, siyasi ve sosyal etkilerinin müzakere edilerek yaşanan gelişmeler karşısında alınması gereken tedbirlerin masaya yatırıldığı bir çalıştay düzenledi.

Çalıştayda ele alınan konular şu şekilde oldu:

GEÇMİŞ EKONOMİK KRİZLER VE SONRASINDA YAŞANAN SİYASİ GELİŞMELER 

Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca yaşanan büyük ekonomik sıkıntıların akabinde önemli siyasi gelişmeler ve değişiklikler olduğu görülmüştür.

Aşağıdaki tabloda yer alan verilerden görüleceği üzere; ilk devalüasyonun yapıldığı 1946 yılında Demokrat Parti seçimlerde önemli bir başarı göstermiş, ancak açık oy ve gizli sayım uygulaması nedeniyle bu başarı hükümete yansımamıştır. Ancak II.Dünya Savaşını demokrasi yanlısı güçlerin kazanmasından sonra 1946’da yaşanan ekonomik sorunların etkisi 1950 seçimlerinde görülmüş ve Demokrat Parti, tek başına iktidara gelmiştir.

yillar-itibariyle-dolar-kuru-ve-ic-dis-borc1958 yılında yapılan %221’lik devalüasyon ise 1960 ihtilali ile neticelenmiştir.

Keza 1970 yılındaki %65 oranındaki devalüasyon, 12 Mart 1971 Muhtırasını beraberinde getirmiştir.

1980’de yaşanan %100’lük devalüasyon ise 12 Eylül 1980 darbesiyle sonuçlanmıştır.

1994’teki %200’e ulaşan devalüasyon sonrası ise Refah Partisinin hızlı yükselişi, akabinde REFAH-YOL Hükümetinin kurulması ve 28 Şubat 1997 Post-modern Darbesi yaşanmıştı.

2001 krizi öncesinde yaşanan ekonomik sıkıntılar; 3 yıllık İMF standby anlaşmasına rağmen (Anasol M) Ekim 2000’de faiz %39, Kasım’da %95, Aralık’ta %183 ve Şubat 2001’de %7.500’e ulaşmış, 22 bankaya el konulmuş, bankaların % 50’si yabancıların eline geçmiş, borsada yabancı payı %43’ten %70’e yükselmiştir. 2001 krizinin akabinde ise hükümet erken seçim kararı almak zorunda kalmış ve sadece 1 yıl önce kurulan AK Parti tek başına iktidara gelmiştir.

 2001 Krizi

Durum; Bütçe açığı %15’e yakın (Maatricht %3 – 2016 %1,9 tahmini), Faizler %100 ün üzerinde, likidite kıtlığı var, Ekonominin temelleri zayıf, bankacılık yapısı zayıf, yüksek açık pozisyon var, cari açık %3, işsizlik %8. Siyasi istikrar yok, koalisyon hükümeti var, IMF anlaşmalarınca Merkez Bankası parasal genişleme yapamadı, bir günde 5,4 milyar $ (27,9-22,5) sattı, ancak yine de döviz kuru artışını durduramadı. Son olarak dalgalı kura geçmek zorunda kaldı.

Sonuçlar; siyasi yapının tamamen değişmesi, güçlü dış taleple ihracatın artması ve likidite bolluğu ile krizden hızlı çıkış.

2008 Krizi (Teğet)

Durum; 2008 krizinde likidite bolluğu bitmiş, ABD’de ve Avrupa’da bazı büyük bankalar batmış, reel sektör sıkıntılı. Ancak Türkiye iyi bir görünüm içindeydi. Bankacılık kesimi, 2001 krizinden sonra toparlanmış, açık pozisyonlar kapanmış, sermaye yeterlilikleri takviye edilerek oldukça yüksek oranlara çıkmıştı. Kamu mali disiplini son derecede olumlu bir görünüme girmiş, bütçe açığı neredeyse sıfırlanmış, kamu borç yükü Avrupa’nın en düşük borç yükü oranları arasına girmişti.

Buna karşılık özel kesim dış borç stoku, yaklaşık beş kat büyümüştü. Cari açık GSYH’nın yüzde 7’sine yaklaşmaya başlamıştı. 2001 krizinden sonra oldukça yüksek giden büyüme oranı düşmeye hatta eksiye dönüş sinyalleri vermeye başlamıştı. İşsizlik yüzde 10 dolayında kalmıştı.

Sonuç; kriz kamu kesimiyle çok fazla ilgili değildi. Daha çok özel tüketimin ivmesini kaybetmesinden kaynaklanıyordu. O nedenle vergiler düşürüldü, kamu harcamaları artırıldı. Batı ülkelerinin de yavaş yavaş toparlanması ile kriz hafif atlatıldı.

“2014 Rusya Krizi: Faiz artırımı yetmez

Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesinden sonra Avrupa ve ABD’nin uyguladığı ekonomik yaptırımlar, 2014 senesinde Rusya ekonomisi ve Rus Rublesi üzerinde büyük bir baskı oluşturmuştu. Yaptırımların da etkisiyle ruble, dolar karşısında yüzde 80 değer kaybetti. Rusya Merkez Bankası 2014’ün başından itibaren dolar satmaya başladı. 2014’ün ilk 11 ayında rezervlerinden 80 milyar dolar kullandı. Kurum, politika faizini altı kez artırdı. Hiçbiri işe yaramadı.

Rusya Merkez Bankası son çare olarak 14 Aralık 2014’te politika faizinde 650 baz puanlık artış yaptı (yüzde 6.5). Rusya’nın 1998’de yaşadığı borç krizinde yapılan faiz artırımından beri tek seferde yapılan en yüklü faiz artırımıydı. Rus Rublesi bu agresif faiz artırımından sonra da düşüşüne devam etti. Şubat 2015’e kadar dolar karşısında yüzde 23 daha değer yitirdi.

Sonraki dönemde Rusya daha yapıcı bir politika izlemeye başladı. Almanya, Fransa, Rusya, Ukrayna bir ateşkes anlaşması imzaladılar. Siyasi ortam sakinleşti. Rus Rublesi hızlı şekilde stabilize oldu.” (Atılım MURAT-Dünya Gazetesi)”

Günümüzde Yaşanan Ekonomik Gelişmeler ve Sorunlar

Ekonomik gelişmeler

  • Döviz kurları yükseliyor, (son iki ayda %18-20)
  • Ekonomik büyüme yavaşlıyor, (1Çeyrek (Ç) – 2Ç; %4,7-%3,1)
  • Özel Tüketim artışı yavaşlıyor(1Ç-2Ç; %7,6-%6,8), Kamu tüketimi artıyor (%10,9-%15,9), İhracat daralıyor (-%1,8) (1Ç, 2Ç ve 6 aylık büyümeye katkı oranları)
  • Özel yatırımlar düşüyor (-%1,2), kamu yatırımları artıyor (%4,5)
  • Üretim artış hızı düşüyor, Sanayi kapasite kullanım oranları azalıyor,
  • Dış ticaret açığı artıyor, (Ocak-Ekim %4,6; Ekim %13,2/yön +; ihracat – / ithalat +) (İhracat %2,8; ithalat %5,6; DTH %4,6 daralma)
  • Tüketici güven endeksi düşüyor, (Ekim %74, Kasım %68,9; Düşüş; %6,9)
  • İşsizlik oranları artıyor (Ocak %10,1 – Ağustos %11,3),
  • Genişleyici maliye politikaları ile Bütçe açığı verilmeye ve artmaya (Ağustosta %4,9 fazla – Ekimde %12,1 TL açık) başlanıyor.
  • Bankacılık Sektörü rasyoları sağlam, likidite ve kur risklerine dirençliler,
  • Kamu maliyesi sağlam, öngörülen bütçe açığına belki ulaşılmayacak, vergi gelirlerinin yapısı sağlam (dolaylı vergilere dayalı, GV ve KV bütçede payı az)
  • 15 Temmuz sonrası ve özellikle Moody’s kararı sonrası göstergelerdeki düşüş hızlanıyor. (Not düşürülmesi sonuçtan çok sebeplerden biri)

Ekonomik gelişmelere baktığımızda Türkiye dünyadaki ekonomik ve ticari daralmadan ve kendi ekonomik yapısının oluşturduğu zayıflıklardan ve kırılganlıklardan dolayı çeşitli ekonomik sıkıntılarla karşılaşmaktadır.

Ancak karşılaştığı ekonomik sıkıntıların sadece dünyadaki gelişmelerle ve kendi ekonomik sorunları ile açıklanması yeterli olmamaktadır. Bu noktadan hareketle de Türkiye’ye karşı finansal bir operasyon olduğu değerlendirilmektedir.

Öncelikle finansal operasyon dışında kalan konuları ele aldığımızda;

Yatırımcılar ve özellikle ihracatçılar için döviz kurlarının yüksek olması sorun değildir. Asıl sorun; piyasaların oynaklığı, önlerini görememeleridir.

Bu durumun olumsuz bir diğer sonucu da dolarizasyon, yani TL’nin ekonomiden dışlanması, geçerliliği ve itibarının azalmasıdır.

Yaşanan Ekonomik Sorunların Nedenleri

Ekonomi Dışı Nedenler

Ekonomik göstergelerdeki bozulma, büyük oranda ekonomik sebeplere dayanmamaktadır. Çünkü şu anda Türkiye’nin kamu borç yapısı ve borç geri ödeme gücü çok sağlamdır, kamu borcu/GSYH oranı düşüktür.

Ayrıca güçlü bir bankacılık sektörü vardır. Bankaların şu anda 1 yıl vadeli döviz borçlarını (Merkez Bankası Mayıs raporunda %70’ini) ödeyecek kadar döviz rezervleri bulunmaktadır.

Ekonomik göstergelerdeki düşüşler, ekonomik nedenlerden ziyade siyasi nedenlere dayanmaktadır. Bunlar;

  • Hain darbe girişimi
  • Suriye ve Irak’ta devam eden DAEŞ’le mücadele
  • Fırat Kalkanı Operasyonu ve Batı’nın bundan memnuniyetsizliği
  • Ülkemiz içinde yürütülen terörle mücadele faaliyetleri (Özellikle BDP-HDP’li siyasilerin tutuklanmaları, belediyelere kayyum atamaları vb.)
  • OHAL kapsamında yürütülen çalışmalar (Dernek ve vakıfların kapatılması ticari işletmelere el konulması vb.)
  • AB ile yaşanan siyasi gerilimler (4’üncü ve 5’inci maddelerde sayılanlardan kaynaklı + AB’nin kendi iç/dış politikaları kaynaklı + TR’nin geri adım atmaması)
  • ABD’de Trump’ın seçilmesinin belirsizlik olarak algılanması (Faiz artışı beklentisi ve genişleyici maliye politikası beklentisi ile dolar kıtlığı)
  • Başkanlık tartışmalarının rejim tartışmalarına dönüştürülmesi-toplumsal ayrışma
  • Moodys’in not indirimi

olarak sıralanabilir.

Yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyen en önemli unsurlar; kâr potansiyeli, iş çevresinin yapısı ve hukuki güvenliktir.

Hukuki güvenlik anlamında mülkiyet dokunulmazlığı ve teşebbüs hürriyeti çok önemli bir yer işgal etmektedir. OHAL uygulamaları kapsamında terör örgütü üyelerinin, bunların dernek ve vakıflarının malvarlıklarına el konulması, bu bağlamda bir tedirginlik yaratmıştır.

Özellikle Avrupa’nın bizim için terör örgütü olan gruplara olan sempatisi(!) de bu tedirginliğe eklenince, sanki Türkiye’de temel insan hakları ve mülkiyet hakkı ihlal ediliyormuş gibi bir algı yaratılmaya başlanmıştır.

Türkiye, bu konudaki el koymaları bir an önce mahkeme kararları ile teyit ettirmeli, hukuki dayanaktan yoksun olan el koymaları iptal etmeli ve bunu dünyaya yüksek sesle ifade etmelidir.

Günümüzde ekonomik ve sosyal hayatta beklentiler, çok önemli bir konuma gelmiştir. Beklenti yönetimi kapsamında;

Dünyada ve özellikle Türkiye’de “Batı” veya “Avrupa Birliği”; demokrasinin, hukukun üstünlüğünün ve insan haklarının, kısaca medeniyetin simgesi, “Doğu” ise bu kavramlardan uzaklaşmanın sembolü gibi algılanmaktadır.

Bu (yanlış) varsayımı değiştirmek, kısa sürede bizim için çok zordur. AB ile yaşanan gerilim bu anlamda Türkiye’nin yukarıda sayılan evrensel ilkelerden uzaklaşıyormuş gibi algılanmasına yol açmaktadır. (AB ile yaşanan gerilimde Türkiye’nin de bilinçli bir isteği var gibi gözükmektedir, özellikle geriye yürümeyeceği bilindiği halde idamın sanki darbeciler için de geri getirileceği gibi bir algı yaratılmış ve bu ısrarla dile getirilmiştir.)

Türkiye’nin bu olumsuz havayı ve yanlış algıyı kırmak için yeni bir söylem geliştirmesi gerektir. Bu anlamda AB ile ilişkilerde gerçekçi ve yeni bir hedef geliştirme açısından “imtiyazlı ortaklık” gibi yeni bir hedefi ortaya koyulması üzerinde düşünülebilir.

Tabi burada söz konusu imtiyazlı ortaklığın ekonomik, ticari ve sosyo-kültürel konularda olması, özellikle siyasi ve politik taahhütler altına girilmemesi konusunda açık bir tavır takınılması gerekmektedir.

Cari açığı kapatmamızda ve işsizliği düşürmemizde önemli rolü bulunan turizm sektörü de 2016 yılında zor bir yıl geçirmiştir.

Son yıllarda genel olarak Batı dünyasından Türkiye’ye karşı bir olumsuz yaklaşım söz konusu olmaktadır. Bu yaklaşım, bu yıl giderek artmış ve uluslararası sistemden dışlama (hatta İranlaştırma) çabalarına dönüşmeye başlamıştır.

Komşu ülkelerde devam eden iç savaşlar, ülkemizde yaşanan terör olayları, Rusya ile yaşanan kriz ve yukarıda ifade edilen Batı dünyasının yaklaşımı, Türkiye’nin yurtdışı imajının özellikle Batı ülkelerinde zedelenmesine, turist sayısının ve turizm gelirlerinin ciddi oranda azalmasına yol açmıştır.

Bu kapsamda sektör temsilcileri tarafından 2017 yılı için en büyük sorun dış siyasette yaşanan gerilim olarak ortaya konmuştur.

turizm-sektorunun-durumu-anketi

Kaynak: http://www.dunya.com/kose-yazisi/bu-turizm-sektorunun-sessiz-cigligidir-duyun/339592

Yapısal Sorunlar

Ülkemizde ekonomi ile ilgili birçok yapısal sorun bulunmaktadır. Bunlardan başlıca birkaçını şöyledir:

  • Ekonomik yapıyla ve üretim yapısıyla ilgili olanlar
  • Üretimimizin yüksek aramalı (hammadde) ithalatı
  • Dolarizasyon (Hükümet tarafından yerinde bazı tedbirler alınmaya başlandı)
  • Doğrudan yabancı sermaye çekmekte sıkıntılar
  • İnşaat/konut (rantının)sektörünün sanayi üretimini dışlayıcı etkisi
  • Eğitim sistemi ve diğer sorunlar
  • Yeterli sayıda ve nitelikte mesleki/teknik eğitimin olmaması
  • Genel Eğitim sistemimizin kalitesinin arttırılması ile ilgili sorunlar
  • (İlave çözüm; Yeni üniversite açma şartları arasında teknik okul/fakültelerin eklenmesi olabilir)
  • İstihdam ve Sosyal Güvenlik
    1. Genç işsizlik oranı %20
    2. Kayıtdışı istihdam oranı %34
    3. Sigortasız işçi çalıştırmanın cezası 15.000T (ceza olmaktan ziyade bitirmeye yönelik),
    4. Teşvikler anlaşılabilir değil, basit kolay ve mevzuatı tek olmalı
  • Vergi Sistemi
    • Genel olarak vergi oranları çok yüksektir. İşletmeler kazançlarının dörtte birini devlete ödemek durumunda kalmaktadır. Bu da işletmeleri devlete karşı hileye itmekte, kayıtdışı artmakta ve kaynağında tevkifat dışında gelir ve kurumlar vergisi tahsili fazla yapılamamaktadır.
    • Bu nedenle de vergi gelirleri, yüksek oranda fakir kesim üzerinde yükü daha fazla hissedilen dolaylı vergiler (KDV, ÖTV vb) üzerinden toplanabilmektedir. Dolaylı vergiler, düşük gelirliden oransal olarak daha yüksek vergi alınmasına yol açmaktadır.
  • Vergi sistemindeki yapısal sorunlara ilişkin uzun vadede yapılacak çözüm önerileri:
    • Atılması gereken ilk adım vergi sisteminin KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergilere dayalı olmaktan çıkarılmasıdır.
    • Vergi sisteminin gelişmiş ülkelerde olduğu gibi dolaylı vergilerle gelir ve kurumlar vergisi gibi dolaysız vergiler arasında dengeli ağırlıkları içeren bir yapıya dönüştürülmelidir.

Sorunların Devam Etmesi Durumunda Yaşanması Muhtemel Gelişmeler

  • İşsizliğin artması
  • Piyasaların durgunlaşması,
  • Büyümenin yavaşlaması,
  • Enflasyon (özellikle maliyet)
  • Siyasi istikrarsızlığa yol açması
  • Başkanlık tartışmalarının/Rejim tartışmalarına dönüştürülmesi-toplumsal ayrışma

2017 Yılında Karşılaşılabilecek Riskler

  • Başta petrol ve doğalgaz olmak üzere Emtia fiyatlarının artış trendine girmesi (enflasyon ve cari açığa olumsuz katkı)
  • ABD de faizlerin ve genişleyici maliye politikalarının doları yükseltmesi
  • AB ile yaşanan gerginliğin sürmesi ve ekonomik yaptırımlar getirilmesi
  • Suriye de ve Irak’ta devam eden savaşa daha fazla müdahil olmamız
  • Terör olaylarının tekrar artması
  • Referandum, seçim gibi siyasi istikrarı sarsıcı siyasi belirsizlikler
  • Çoğu döviz üzerinden ihale edilen büyük yatırım projeleri, Yap İşlet Devret modeli garantileri ve terör-silahlı kuvvetler operasyonu nedeniyle kamu borcunun hızla artması

Sorunların Çözümü İçin Öneriler ve Risklere Karşı Alınabilecek Önlemler

  • Dış politikada siyasi söylemlerin yumuşatılması (AB ile ilişkilerde yeni bir ufuk açılmaya çalışılması, Suriye ve Irak konularında duygusal/romantik açıklamalar yapılmaması)
  • İnsan hakları, demokrasi, mülkiyet ve teşebbüs güvenliği, sermaye serbestliği gibi konularda geriye gidilmeyeceği konusunda daha açık ve güçlü beyanlarda bulunulması, bu bağlamda el koyma ve kayyum atamalarının gözden geçirilerek mahkemelerde tescil ettirilmesi veya iptal edilmesi
  • Yapısal reformların çözümüne odaklanılması
  • Ara malı ihracatını azaltacak –ithal ikameci politikalar için- bölge ve yatırım tutarı gibi kısıtlayıcı şartların kaldırılması
  • Beklentilerin yönetimi kapsamında hareket edilmesi (“odak noktamız refah seviyemizin arttırılması, savaş veya sistem/rejim değişikliği değil” gibi)
  • Mevcut yatırımları destekleyici çözümler (Asgari ücrete 100 TL devlet katkısı, SGK teşviki gibi)

ALINAN TEDBİRLER

Süper Teşvik Paketinin İçerisinde Neler Var:

  • Teşvik sistemi kapsamında en önemli değişiklik proje bazlı süper teşvik sistemidir. Bu sistemle yatırımcı kendisine sunulan hazır teşvik paketini kabul etmek zorunda değil. Kendisi proje üretip yatırımına yönelik yatırımcıya özel teşvik belgesi imkanı getirilmiştir.
  • On yıla kadar yatırım katkı oranı dışında herhangi bir vergi alınmayacaktır. 10 yıl vergi tatil.
  • Hazineye ait taşınmazlar hiçbir ücret ödemeden doğrudan yatırımlarda kullanılabilecektir.
  • Enerji harcamalarına katılım desteği getirilmiştir.
  • Nitelikli personele ücret desteği getirilmiştir.
  • Kamu alım garantisi getirilmiştir.
  • Yatırıma katkı %80’den %100’e çıkarıldı.

Mevcut sistemde en fazla %80 olarak uygulanmakta olan yatırım döneminde yararlanılabilecek yatırıma katkı oranı Bakanlar Kuruluna verilen yetkiyle %100’e çıkarılmıştır.

  • 500 milyon TL üzerindeki tüm yatırımlar için inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve indirilemeyen vergilerin ertesi yılda iadesine imkan sağlanmıştır. Bu tutarı sektörel olarak 50 milyon TL’ye indirme hususunda B.K.’na yetki verilmiştir.
  • İmalat sanayi, makine ve teçhizat yatırımlarının finansmanında kullanılan kredilere BSMV istisnası getirilmiştir.
  • Dahilde işleme ve geçici kabul rejimleri kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılan girdilerin temininde tecil-terkin uygulaması 2020 yılına kadar uzatılmıştır.
  • Damga vergisi, emlak vergisi ve harçlar istisna kapsamına alınmıştır.
  • Araziler yatırım teşvik belgesi süresince muaf tutulmuştur.
  • Reformlarla Türkiye’de iş kuruluş kolaylığı sağlanmıştır. Şöyle ki düzenlemeden önce kuruluş işlemleri 7,5 günde tamamlanabiliyor iken düzenleme sonrasında 2,5 güne düşürülmüştür.

Uluslararası yatırımların ülkemize kazandırılması için;

  • Bölgesel yönetim merkezlerine kurumlar vergisi muafiyeti tanınmış ve belirsizlikler giderilmiştir.
  • Bölgesel yönetim merkezlerinde çalışanlara Türkiye dışındaki kazançları üzerinden döviz olarak ödenen ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.
  • İleri teknolojiye sahip şirketlerin satın alımına ilişkin işlemler damga vergisi ve harçtan muaf tutulmuştur.
  • Genç girişimcilere ve gençlerin istihdamına yönelik politikalar geliştirilmiştir.
  • Yeni iş kuran gençlerin 75 bin TL’lik kazancına 3 yıl boyunca gelir vergisi istisnası tanınmıştır.
  • İşbaşı eğitim programından faydalananlara ödenen tutarlar ticari kazançtan indirilebilecektir.
  • Üniversite-Sanayi işbirliğine yönelik çalışmalar yapılmıştır. (Teknoparklar desteklenmiştir.)
  • Ar-Ge destekleri artırılmıştır.
  • Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetlere ilişkin harcamaların Ar-Ge projesi içindeki payı %20’den %50’ye çıkarılmıştır.
  • Ortak genel giderlerin (kira, elektrik, su, doğalgaz vb.) belirli bir oranının Ar-Ge veya tasarım harcaması kapsamına alınmış ve indirimine imkan sağlanmıştır.

sasam-calistay-2 calistay-6

sahipkiran Hakkında

Sahipkıran; 1 Aralık 2012 tarihinde kurulmuş, Ankara merkezli bir Stratejik Araştırmalar Merkezidir. Merkezimiz; a) Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü savunan; ülkemizin her alanda daha ileri gitmesi ve milletimizin daha müreffeh bir hayata kavuşması için elinden geldiği ölçüde katkı sağlamak isteyen her görüş ve inanıştan insanı bir araya getirmek, b) Ülke sorunları, yerel sorunlar ve yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın sorunlarına yönelik araştırma ve incelemeler yaparak, bu sorunlara çözüm önerileri üretmek, bu önerileri yayınlamak, c) Tespit edilen sorunların çözümüne yönelik ulusal veya uluslararası projeler yürütmek veya yürütülen projelere katılmak, ç) Tespit edilen sorunlar ve çözüm önerilerimize ilişkin seminer ve konferanslar düzenleyerek, vatandaşlarımızı bilinçlendirmek, amacıyla kurulmuştur.

Yorum Ekleyebilirsiniz


%d blogcu bunu beğendi: