Twitter Facebook Linkedin Youtube
ELEKTRONİK TEBLİĞAT UYGULAMASININ MÜKELLEFLER VE VERGİ DAİRELERİ ÜZERİNDEKİ YANSIMALARI

ELEKTRONİK TEBLİĞAT UYGULAMASININ MÜKELLEFLER VE VERGİ DAİRELERİ ÜZERİNDEKİ YANSIMALARI

30 Mayıs, 2016 , 6031
Ramazan GÜLER

Ramazan GÜLER

213 Sayılı Vergi Usul Kanununda tebliğ usulleri; posta yoluyla veya memur eliyle tebliğ, kapıya asmak suretiyle tebliğ, ilanen tebliğ ve elektronik ortamda tebliğ olarak sayılmıştır. Maliye Bakanlığı, aynı Kanunun 107/A maddesinin verdiği yetkiye dayanarak mevcut tebliğ hükümlerinin yanı sıra 01.04.2016 tarihinden itibaren Elektronik Tebligat uygulamasını da hayata geçirmiştir. Bu yeni uygulama, hem mükelleflere hem de vergi dairelerine büyük kolaylıklar sağlayacaktır. Yazımızda Elektronik Tebligat uygulamasının mükellefler ve vergi daireleri üzerindeki etkilerini inceleyeceğiz.

1.GİRİŞ

Gün geçtikçe gelişen ve hızla ilerleyen teknoloji ile birlikte kamu kurumları da bu teknolojik gelişmelere uyum sağlayabilmek için yeni uygulamalar geliştirmektedirler. Teknolojik gelişmeleri en iyi takip eden kurumların başında da Maliye Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Gelir İdaresi Başkanlığı gelmektedir. GİB tarafından uzun zamandır uygulanmakta olan e-Beyanname, e-Fatura, e-Defter, e-Yoklamadan sonra şimdi de 01.04.2016 tarihinden itibaren de mükelleflere ve vergi dairelerine kolaylık sağlayan e-Tebligat uygulamasına başlanılmıştır. Böylece Gelir İdaresi, mükelleflere ulaşmanın daha kolay bir yolunu bulmuştur.

Yazımızın ilerleyen kısımlarında bahsedeceğimiz için öncelikle “tebliğ” ve “e- Tebligat” ın tanımını yapmakta fayda görüyoruz.

Tebliğ; vergilendirmeyi ilgilendiren ve hüküm ifade eden konuların yetkili makamlar tarafından mükellefe veya ceza sorumlusuna yazı ile bil­dirilmesidir.  E-Tebligat ise, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile 456 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümlerine göre tebliği gereken belgelerin, e-Tebligat sistemi ile mükelleflerin elektronik adreslerine tebliğ edilmesidir.

E-Tebligat uygulaması, 1 Ocak 2016 tarihinde uygulanmaya başlayacaktı ancak başvuru işlemlerini tamamlayamayan mükellefler için bu süre 467 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 1 Nisan 2016 tarihine kadar uzatıldı ve bu tarihte uygulanmaya başlandı.

2.YASAL DÜZENLEMELER

2.1. Vergi Usul Kanunundaki Yasal Hükümler 

213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Elektronik ortamda tebliğ” başlıklı 107/A maddesi;

“(6009 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle eklenen madde; Yürürlük; 01.08.2010) Bu Kanun hükümlerine göre tebliğ yapılacak kimselere, 93üncü maddede sayılan usullerle bağlı kalınmaksızın, tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda tebliğ yapılabilir.

(6637 sayılı kanunun 5 inci maddesiyle eklenen fıkra yürürlük;07.04.2015) Elektronik ortamda tebligat muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.

Maliye Bakanlığı, elektronik ortamda yapılacak tebliğle ilgili her türlü teknik altyapıyı kurmaya veya kurulmuş olanları kullanmaya, tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirmeye ve kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılacakları ve elektronik tebliğe ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

hükmünü içermektedir.

2.2.  456 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Yer Alan Hükümler

2.2.1. Elektronik Tebligat Yapılacak Kişiler

Söz konusu Tebliğ ile tebliğe elverişli elektronik adres kullanma zorunluluğu getirilen ve kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılabilecek olanlar şöyledir;

a) Kurumlar vergisi mükellefleri

b) Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar

c) İsteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep edenler

Kendisine elektronik ortamda tebliğ yapılabilecek olanlar, Tebliğle belirlenen sürelerde bildirimde bulunarak elektronik tebligat adresi almak ve elektronik tebligat sistemini kullanmak zorundadır.

Bu mükelleflerin dışında kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep eden kişiler de sistemden isteğe bağlı olarak yararlanabileceklerdir.

2.2.2. Kurumlar Vergisi Mükellefleri ve Elektronik Tebligat Edinme Süreci

Kurumlar vergisi mükellefleri, Elektronik Tebligat Sistemi kapsamında zorunlu olarak bu sistem içerisinde yer alacaklardır. Ancak kurumlar vergisi mükellefleri dışında kalan tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküller ise gönüllü olarak sisteme başvuru yaparak kullanabilirler.

Elektronik tebligat sistemini kullanmak zorunda olan kurumlar vergisi mükelleflerinin, 01.04.2016 tarihine kadar “Elektronik Tebligat Talep Bildirimini kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine vermeleri gerekmekte idi. Bu mükelleflerin, söz konusu bildirimi kanuni temsilcileri veya elektronik tebligat sistemi ile ilgili işlemleri yapmaya yönelik özel yetki içeren noterde verilmiş vekâletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla bizzat teslim etmeleri gerekmektedir.

Yapılan başvurunun değerlendirilmesi sonucu, gerekli şartları taşıyan mükelleflere internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi verilmektedir. Böylece bu mükellefler, elektronik tebligat adresi edinmiş olmaktadırlar.

2.2.3. Gelir Vergisi Mükellefleri ve Elektronik Tebligat Edinme Süreci

Bu sistem içinde zorunlu olarak yer alan diğer mükellef gurubu ise; ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlardır. Ücret geliri, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı, basit usule tabi mükellefler ile gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler ise zorunluluk kapsamı dışında olan mükelleflerdir.

Elektronik Tebligat Sistemini kullanmak zorunda olan gelir vergisi mükelleflerinin, 01.04.2016 tarihine kadar “Elektronik Tebligat Talep Bildirimini elektronik ortamda doldurmaları ve elektronik tebligat sistemini kullanmaya başlamaları gerekmektedir.

İnternet vergi dairesini kullanarak elektronik ortamda bildirimde bulunan gelir vergisi mükelleflerine internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi verilmeyecek olup bu mükellefler sisteme her girişlerinde sistem tarafından kimlik doğrulaması yapılmak suretiyle elektronik tebligat sistemini kullanabileceklerdir.

Vergi dairesine bizzat veya vekili aracılığıyla başvuran gerçek kişi mükelleflerin başvuruları değerlendirilecek ve gerekli şartları taşıyan mükelleflere internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi verilecektir.

İnternet vergi dairesini kullanarak elektronik ortamda veya vergi dairesine bizzat başvurarak sistemi kullanacak olan gelir vergisi mükellefleri, elektronik tebligat adresi edinmiş olacaklardır.

2.2.4. Elektronik Tebligat Sistemi Zorunluluk Kapsamına Girmeyenler

Bağlı vergi dairesi müdürlüklerinde (mal müdürlükleri) elektronik tebligat sistemine teknolojik uyum çalışmaları devam etmekte olduğundan, bağlı vergi dairesi müdürlüklerinin mükellefleri Elektronik Tebliğ kapsamında bulunmamaktadır.

2.2.5. Elektronik Tebligat Sisteminden Çıkış

Zorunlu veya ihtiyari olarak elektronik tebligat sistemine dahil olanların aşağıdaki durumlar dışında sistemden çıkmaları mümkün değildir. Bu durumlar şunlardır;

Tüzel kişilerde ticaret sicil kaydının silindiği (nevi değişikliği ve birleşme halleri dahil) tarih itibarıyla elektronik tebligat adresi kapatılır. Gerçek kişilerde ise ilgilinin ölümü veya gaipliğine karar verildiğinin idare tarafından tespit edildiği durumlarda, ölüm/karar tarihi itibarıyla ilgilinin elektronik tebligat adresi re’sen kapatılır. Mirasçıların bağlı olunan vergi dairesine başvurması halinde de müteveffanın elektronik tebligat adresi kullanıma kapatılır.

2.2.6. Elektronik Tebliğ Edilecek Belgeler

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebliği gereken elektronik imzalı evraklar, elektronik tebligat sistemi kullanılmak suretiyle muhatabın elektronik tebligat adresine tebliğ edilebilecektir.

İlgili Kanun maddesi ve 456 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde herhangi bir biçim ve tür sınırlaması bulunmadığından, idarenin elektronik ortamda ürettiği ve güvenli elektronik imza ile imzalanan tüm evrakları bu sistem üzerinden tebliğ edilebilecektir.

Elektronik olarak tebliğ edilecek evrakın ilgili imza birimince güvenli elektronik imza ile imzalanmış olması gerekecektir. Güvenli Elektronik İmza tanımına ilişkin düzenlemelere 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununda yer verilmiştir. Güvenli elektronik imzası olmayan kâğıt ortamında düzenlenmiş bir evrakın bu sistem üzerinden tebliği mümkün değildir. Ancak idare kâğıt ortamındaki evrakların dijital suretlerini düzenlemek ve elektronik imzalarının da atılmasını sağlamak sureti ile uygulamanın başlama tarihi öncesi dönemlere ait evrakları da bu sistem üzerinden tebliğ edebilecektir.

Gerek yasal düzenleme gerekse genel tebliğde elektronik ortamda yapılacak tebliğlerin dönemi ve türüne ilişkin herhangi bir sınırlama da bulunmamaktadır.

2.2.7. Muhatabın Sorumluluğu

Muhatap;

– Elektronik Tebligat Talep Bildirimini süresinde, tam ve doğru olarak vergi dairesine beyan etmek,

– Beyan edilen bilgilerde meydana gelecek değişiklikleri öncesinde veya en geç değişiklik tarihinde vergi dairesine bildirmek,

– Elektronik Tebligat Talep Bildiriminde belirtilen tüm şartlara riayet etmek,

– Sistem kullanımına ilişkin olarak kendisine verilmiş olan kullanıcı kodu, parola ve şifre gibi bilgilerini korumakla, üçüncü kişilerle paylaşmamak ve başkasına kullandırmamak,

– Sistem kullanımına ilişkin olarak kendisine verilmiş olan kullanıcı kodu, parola ve şifre gibi bilgilerin istenmeyen şekilde üçüncü kişilerin eline geçtiğini tespit ettiğinde derhal vergi dairesine bilgi vermek sorumluluğunu taşımaktadırlar.

Ayrıca, elektronik talep bildiriminde belirtilen telefon numarası ve e-posta adresi, büyük önem arz etmektedir. Şöyle ki; mükellefin elektronik tebligatının ön bildirimi telefona ücretsiz kısa mesaj veya bildirilen e-posta adresine mail yolu ile şu bilgilendirme yapılır; “Sn. mükellefimiz https://intvrg.gib.gov.tr adresine tebligat gönderilmiştir. Tebligat gönderildiği tarihi izleyen 5. günün sonunda tebliğ edilmiş sayılır.”

2.2.8. Ceza Hükümleri

Elektronik tebligat sistemine dâhil olması zorunlu olanlardan bu Tebliğ ile getirilen yükümlülüklere uymayanlar için Kanunun 148, 149 ve mükerrer 257nci maddeleri uyarınca, Kanunun Mükerrer 355inci maddesindeki cezai müeyyide uygulanır.

Ceza uygulaması sonrasında re’sen oluşturulan internet vergi dairesi kullanıcı kodu, parola ve şifresi gerçek kişilerde mükellefe, tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde doğrudan kanuni temsilcisine tebliğ edilir ve elektronik tebligat adreslerine tebligat gönderimine başlanılır.

3.KEP (KAYITLI ELEKTRONİK POSTA) UYGULAMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMA

Elektronik Tebligat sistemi, vergi kanunlarının uygulanmasına yöneliktir. Vergi dairelerinin mükelleflere yapacağı tebligatlar bu sistem ile elektronik olarak yapılacaktır.

KEP uygulaması ise, Tebligat Kanunu ve başta Türk Ticaret Kanunu olmak üzere vergi hukuku dışındaki işlemler için kullanılır. KEP uygulamasının Elektronik Tebligat uygulaması ile bir ilişkisi yoktur. Kayıtlı Elektronik Postası olan mükelleflerin, vergi ile ilgili tebligatları alabilmeleri Elektronik Tebligat parola ve şifresi olmasına bağlıdır.

4.SONUÇ

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile 456 sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan hükümlerden sonra şu çıkarımlarda bulunabiliriz:

Vergi daireleri açısından;

Elektronik Tebligatın uygulanmaya başlamasıyla vergi dairelerinde çalışan personelin iş yükü büyük oranda azalmıştır. Zira bir vergi, vergilendirme servisince tarh ve tahakkuk ettirildikten sonra icra-takip servisince tahsil aşamasına geçilmektedir. Bu aşamaların hepsi kâğıt ortamında yapılır ve her aşamada bu kağıtlar imzadan geçer. Daha sonra ise tebliğ zarfları hazırlanarak ya posta yoluyla veyahut vergi dairelerinde görevli personel tarafından memur eliyle tebliğ cihetine gidilir. Bu şekilde yapılan tebliğ usullerinde hata ve gecikmeler nedeniyle bazen kamu zararı oluşmakta bazen de mükellefler zarara uğramaktadır. Elektronik Tebligat uygulaması tam manasıyla hayatımıza girdiğinde bu risklerin birçoğu ortadan kalkmış olacaktır.

Adres değişikliği veya başka nedenlerle ulaşılamayan mükelleflere de artık istisnai durumlar hariç ilan yoluyla tebliğ cihetine gidilmeyecek ve bir evrakın tebliğ edilememesi durumuyla karşılaşılmayacaktır. İlanen tebliğ nedeniyle açılan davalar, Elektronik Tebligat uygulamasıyla büyük oranda azalacaktır. Elektronik Tebligata yönelik yeni davalar açılabileceğini öngörsek de bu davaların sayısı, ilanen tebliğe açılan davalar kadar olmayacaktır. Tebliğ edilemediğinden tahsil aşamasına geçilemeyen alacakların tahsili de daha hızlı gerçekleşebilecektir.

Elektronik Tebligat uygulamasından sonra vergi dairelerinde öncelikle kırtasiye giderlerinden ciddi anlamda tasarruf sağlanmış olacaktır. Ayrıca vergi dairelerinde memur eliyle tebliğ azalacağından dışarıda tebliğle görevli personelden artık dairelerde istifade edilebilecek ve vergi dairelerinin personel sıkıntısı kısmen azalacaktır.

Mükellefler açısından;

Gelir İdaresi Başkanlığı, zaten sistemde bilgileri kayıtlı olan mükelleflerin cep telefonlarına bir süredir borçlarıyla ilgili bilgilendirme mesajı gönderiyordu. Bu şekilde telefonuna mesaj gelen mükellefler, vergi dairelerine giderek borçlarıyla ilgili bilgi alıyorlardı.

Elektronik Tebligat uygulamasının başlamasıyla bir ileri aşamaya geçilmiştir. Mükellefler artık vergi dairelerine gitmeden internet vergi dairesi üzerinden sisteme giriş yaparak gelen bilgilendirme mailini görebileceklerdir. Nasıl ki bazı faturalar telefonumuza veya mail adresimize geliyorsa, bundan sonra vergi borçları da mükelleflerin bildirdikleri cep telefonu veya mail adreslerine bilgilendirme yoluyla gelecek ve herhangi bir imzaya gerek kalmadan beşinci günün sonunda tebliğ işlemi gerçekleşecektir.

Mükelleflere Elektronik tebligat sistemi ile tebliğin yanı sıra 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun tebliğle ilgili diğer hükümlerine göre de tebliğ edilebileceği unutulmamalıdır. “Elektronik Tebligatın gönderildiği beşinci günün sonunda tebliğ yapılmış sayılır” hükmünün risklerini ortadan kaldırmak amacıyla diğer tebligat usulleriyle tebliğ yapılabilir. Mesela zamanaşımına uğrayacak bir verginin tebliği için beş gün bekleyecek zaman yoksa, memur eliyle tebliğ cihetine gidilebilir. Böylece bir verginin zamanaşımına uğrama riski ortadan kaldırılmış olur.

Sonuç olarak idare ile mükellefler arasındaki iletişimin sağlanabilmesi, tebligat usulünün hızlı bir şekilde yerine getirilmesiyle mümkündür. Elektronik Tebligat usulü de bu iletişimi yerine getirecek önemli bir teknolojik uygulamadır.

.

Ramazan GÜLER

_________________________________

Kaynakça

1- 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu

2- 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununu

3- 456 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği

4- 467 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği

 

sahipkiran Hakkında

Sahipkıran; 1 Aralık 2012 tarihinde kurulmuş, Ankara merkezli bir Stratejik Araştırmalar Merkezidir. Merkezimiz; a) Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü savunan; ülkemizin her alanda daha ileri gitmesi ve milletimizin daha müreffeh bir hayata kavuşması için elinden geldiği ölçüde katkı sağlamak isteyen her görüş ve inanıştan insanı bir araya getirmek, b) Ülke sorunları, yerel sorunlar ve yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın sorunlarına yönelik araştırma ve incelemeler yaparak, bu sorunlara çözüm önerileri üretmek, bu önerileri yayınlamak, c) Tespit edilen sorunların çözümüne yönelik ulusal veya uluslararası projeler yürütmek veya yürütülen projelere katılmak, ç) Tespit edilen sorunlar ve çözüm önerilerimize ilişkin seminer ve konferanslar düzenleyerek, vatandaşlarımızı bilinçlendirmek, amacıyla kurulmuştur.

Yorum Ekleyebilirsiniz


%d blogcu bunu beğendi: