Twitter Facebook Linkedin Youtube
BANGLADEŞ, BAZI ENDEKSLERE GÖRE DURUMU VE TİCARET İMKANLARI

BANGLADEŞ, BAZI ENDEKSLERE GÖRE DURUMU VE TİCARET İMKANLARI

20 Haziran, 2014 , , , 9419
Oğuz Veli ATASOY

Oğuz Veli ATASOY

Resmi adı Bangladeş Halk Cumhuriyeti olan ülkenin başkenti; 15 milyondan fazla kişinin yaşadığı Dakka’dır. Nüfusu; 2011 verilerine göre 142.319.000’dır. Toprak bakımından dünyanın en küçük ülkelerinden birisi olmasının yanında nüfus yoğunluğu açısından dünyanın en kalabalık ülkeleri arasında yerini almıştır. Nüfus artış hızı; %2’den fazladır. 2025’te Bangladeş nüfusunun 200 milyonu geçeceği tahmin ediliyor. %98’i Bengallerden oluşuyor. Yerel dillerinde milletlerinin adına Benguli deniliyor. Bangladeş, kelime anlamı olarak Bengal ülkesi demek. Resmi dil; Bengalce’dir. Bangladeş, Müslüman ve demokratik bir ülkedir. Çok partili demokratik bir sistem vardır. Nüfusun %89’u Müslüman, %10’u Hindu, kalan %’i1 ise Budist ve Hıristiyanlardan oluşmaktadır.


Bangladeş, bir Güney Asya ülkesidir. Üç tarafından Hindistan’la, güneydoğudan Birmanya (Burma) ile komşu ve güneyden de Bengal körfeziyle sınırlarını tamamlamaktadır. Akarsuların çok olması ve sürekli yağan yağmurların taşıdığı alüvyonlar sayesinde ortaya çıkan Bangladeş, tarım açısından çok verimli bir deltadır. Genel olarak düz arazi yapısının yanında, güneydoğusunda tepelikler vardır. Tropikal iklime sahip Bangladeş’te Haziran-Ekim ayları arası Muson yağmurları yağar ve bu yağmurlar sırasında sel baskınları sıkça görülmektedir. Bangladeş’te aşırı yağışlar ve seller nedeniyle tarım arazileri tam verimlilikle kullanılamamaktadır.


1947 yılında Pakistan ile beraber Hindistan’dan ayrılan Bangladeş, ilk önce doğu Pakistan ismini aldı. Pakistan’ın bir eyaletiydi o zamanlar… 1971 yılında ise bağımsızlığını ilan etti ve Bangladeş adını aldı. Şu anda Bangladeş’in 6 bölgesi ve 64 tane ili var.

.

EKONOMİ
Para biriminin ‘Taka’’ olduğu Bangladeş’te, ülke ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanır. Tarım ve hayvancılıktan elde edilen gelirin gayri safi yurtiçi hâsıladaki payı; %37’dir. Bangladeş halkının yarısına yakını, günlük 1$’ın altındaki ücretlere çalışmaktadır. Çalışanların % 65’i, tarım alanında çalışmaktadır. Bu kadar çok tarım arazisi ve tarım çalışanı olmasına rağmen Bangladeş, gıda yönünden kendine yeterli bir ülke değildir. Üretilen tarım ürünlerinden bazıları; pirinç, buğday, baklagiller, muz, ananas, turunçgiller ve benzeri ürünlerdir.


Bengal Körfezi ile sınırı olması sebebiyle balıkçılık da iyi durumdadır. Kısaca balık sevenler için çok güzel bir ülke. Saat 8:00-8:30’a kadar balıkların hepsi satılıyor balık halinde. Hallerde tatlı su ve okyanus balıklarını bulmak mümkün. Başkent Dakka’ya balıklar, trenler ile getiriliyor. Çünkü Dakka, ülkenin ortasında bulunuyor.


Bangladeş’te doğal gaz ve kömür de çıkmakta. Doğalgaz ve kömür, yer altı zenginlikleri arasında yer alıyor ve ekonomiye makul miktarda katkı sağlıyor. Bunların yanı sıra seramik toprağı, linyit gibi yerel kaynaklar da bulunmaktadır.


Orman ürünlerinin de ekonomiye önemli katkısı olmaktadır. Kerestecilik yaygın bir meslektir. Yaygın olarak bambudan yapılma mobilyalar kullanıyor. Çok el emeği isteyen mobilyalar, işçiliklerinin zorluğuna göre fiyatlandırılıyor.


Önceleri sosyalist bir anlayışın hâkim olduğu Bangladeş’te, 1982’den itibaren kademeli bir biçimde pazar ekonomisine geçildi.


Bangladeş’te pirinç, 3 öğün yemek olarak yeniliyor. Şehirlerin biraz dışına çıkılınca pirinç tarlalarını görmek mümkün… Muson yağmurlarından dolayı, ülkede her zaman tarım yapılamıyor.


Yurtdışında yaşayan 10 milyon vatandaşının olduğu söyleniyor. Aslında bu göçün sebebini açıklamak çok kolay: Bangladeş, çok fakir bir ülke. İnsanların aylık kazançları; 30$ ile 70$ arasında değişebiliyor. Fakirliğin hat safhada olduğu ülkede insanlar, iş bulmakta da zorluk çekiyor. Genel olarak bakıldığında Bangladeş insanı, fakirlik içinde de mutlu gözüküyor ama başka ülkelere gitmek, maddi olarak çok büyük kazançlar sağlıyor göç edenlere. Yukarıda belirttiğim 10 milyon göçmenin 1 milyondan fazlasının İngiltere’de yaşadığı biliniyor. Zamanında İngiltere sömürgesi olan Bangladeş’ten insanlar bir umutla göçmüşler ve artık hayatlarını orada idame ediyorlar.


Ülkede fakirler olduğu gibi zengin insanlar da var. Tam bir zıtlıklar dünyası Bangladeş. Sadece biraz düşünmeniz yeterli, bu kadar çok insanın olduğu, işgücünün günlük maksimum 2$ olduğu bir ülkede bu insanlardan faydalanan insanlar da olacaktır elbette. Özellikle diğer ülkelerden yatırım yapan insanlar, eski aileler, şirket sahipleri lüks evlerde yaşıyorlar, maddi olarak durumları aşırı derecede iyi.


İhraç ettiği ürünlerinin başında jüt, çay, deri, karides, balık, kâğıt ve hazır giyim eşyaları geliyor. İthal ettiği malların başında da motorlu taşıtlar, araç yedek parçaları, makineler, elektrikli ve elektronik araçlar, mermer, kimyasal maddeler ve gıda maddeleri geliyor. Dış ticaretin en fazla yapıldığı yer çoğu gelişmemiş ülkede olduğu gibi ABD. ABD’nden sonra Japonya, Singapur, Güney Kore, İngiltere, Kanada, Malezya, İtalya, Belçika, Fransa ve İran gibi ülkeler geliyor.


Sanayinin çok büyük bir kısmını tekstil fabrikaları oluşturuyor. Dünya üzerindeki tekstil devleri işçiliğin çok ucuz olduğu Bangladeş’i tercih ediyor. ABD ve Avrupa’ya ihracatta kolaylıkların olması tekstil üreticilerinin Bangladeş’i tercih etmesindeki başka bir sebep olarak söylenilebilir. İnşaat sektöründe hızlı gelişme kaydeden Bangladeş’te fabrikalarda kullanılan dikiş makineleri ithal edilmektedir. Geçtiğimiz günlerde yıkılan tekstil fabrikasında 700 den fazla işçi hayatını kaybetmiştir.


Çitagong ve Mongla’da ülkenin dış dünyayla deniz bağlantısını sağlayan iki büyük limanı mevcuttur. Bangladeş’te ortalama 850 kişiye bir motorlu ulaşım aracı düşmektedir. Ulaşımı sağlamak için üç tekerlekli bisikletler ve motor bisikletler kullanıyor. Bisikletlere rikşa ve motor bisikletlere otorikşa adı veriliyor. Bu araçlar trafiğin %90 nını oluşturur. Bangladeş’e gittiğinizde göreceğiniz bütün otorikşaların rengi yeşil olacaktır. Bunun sebebi rikşaların oto gaz ile çalışması ve çevre dostu olması. Rikşalar sadece şehir içi ulaşımında kullanılmıyor, bunun yanında yük taşımacılığında, okul servisi olarak vb. de kullanılabiliyor. Rikşa sürücüleri sadece araçları sahiplerinden kiralıyorlar ve genel olarak günlük kazandıkları paranın yarısını rikşa sahibine veriyorlar. Sürücülerin günlük kazançları ise 1,5$. Otorikşa için ise günlük 7-10$ kazanılıyor ama bundan sürücülerinin kazançları 3$ civarında geri kalanını araç sahiplerine veriyorlar. Başkentte yaklaşık 300 bin kayıtlı ve 700 bin kayıtsız olmak üzere 1 milyon civarı rikşa olduğu sanılıyor. Hükümet rikşaları kaldırmak istiyor ama alacağı tepkiden ve ortaya çıkacak çok büyük işsizlik sorunundan korkuyor. Kaportasına vurulmamış, çarpılmamış araç neredeyse yok Bangladeş’te. Bu yüzden araçların ön ve arka tamponlarında çelik korumalar var.

.

HOFSTEDE ENDEKSLERİ AÇISINDAN ÜLKENİN DURUMU

Güç Aralığı (Power Distance): Kişilerin kendilerinden kıdem olarak üstlerinden aldıkları emirlerini yerine getirirken nasıl davrandıklarıyla ilgilenen bu endekste, Bangladeş’in puanı 80’dir. Genelde bireyler üstlerinin verdiği emirleri sor¬gulamadan uygularlar. Hiyerarşik olarak belli bir seviyede olduklarına, kendilerinden üstün olanların üstünlüğüne ve kendilerinden alt kademede olanların ezikliğine inanırlar. Kendilerini üstleri ile eş görmez, onların emirle¬rini yerine getirirler.


Bireysellik / Toplumsallık (Individualism): 20 puan ile Bangladeş, toplumsallık ilkesini benimsemiş bir toplum olarak kabul edilir. Bu üye ‘grubu’ yakın bir uzun vadeli taahhüdünün apaçık olduğunu, bir aile, geniş aile veya genişletilmiş ilişkiler olabilir. Kolektivist kültürlerde, sadakat çoğu şeyden önemlidir. Bu toplumda herkes kendi grubunun üyeleri adına sorumluluk alır. Güçlü ilişkilerin oluşması için elinden geleni yapar. Kolektivist toplumlarda suçun utanç kaynağıdır.


Erkeksilik / Kadınsılık (Masculinity): Bu bölümde 55 puan alan Bangladeş eril toplum yapısını kabul etmiştir. Daha çok eril özellik gösteren ülkelerde ‘çalışmak için yaşamak’ kavramı geçerliliğini korumaktadır. Rekabet sık görülür, yöneticilerin kararlı olması beklenir. Bangladeş’te fakirlikten kaynaklanan insanların ertesi gün ne yiyeceğini bilmediği bir yapı mevcuttur. Bu yüzden kararlı olmaları, sürekli rekabet içinde olmaları gerekmektedir.


Belirsizlikten Kaçınma (Uncertainty Avoidance): Bangladeş için belirsizlikten kaçınma 60 puandır. Bangladeş’in puanları belirsizliği önlemek açısından yüksek önceliğe sahiptir. Yüksek belirsizlikten kaçınma sergileyen ülkeler inanç ve davranış sert kodları korumak ve alışılmışın dışında davranış ve fikirlere tolerans göstermez. Bu kültürde kurallar duygusal bir ihtiyaçtır.


Uzun / Kısa Dönem Yönelimi (LongTerm Orientation): Bir kısa vadeli yönelim kültürüne sahip olan Bangladeş’ in puanı 47’tır. Kısa süreli bir yönlendirme ile toplumlar genelde nispeten küçük bir eğilimi hızlı sonuçlar elde etmek için, sabırsızlık güçlü bir sosyal baskı kaydetmek ve hakikat yani normatif kurulması ile güçlü bir endişe, geleneklerine büyük saygı gösterirler.

.

YOLSUZLUK ALGISI ENDEKSİNDEKİ KONUM
Bangladeş’in yolsuzluk algısı endeksindeki puanı 26’dır. Ülkeler sıralamasına baktığımızda çok alt sıralarda yer aldığını görebiliriz. Bunun sebebi ise ülkenin çok fakir olması, diğer ülkelerden gelen insanların kendilerine göre zengin olmaları, askeri olarak belli güçlerinin olmaması, nüfus yoğunluğunun fazla olması sebebi ile devlet tarafından belli düzenin sağlanamaması, halkın büyük bir kısmı barakalarda yaşarken sürekli modern, lüks binaların yapılması vb. yolsuzluk algısının yüksek olduğunu açıklayabilecek nedenlerdendir.

.

İŞ KÜLTÜRÜ VE ETİKET

Toplantılar: Selamlaşmalar, aynı cinsiyetten kişiler arasında yapılır. Erkekler kadınlarla tokalaşmayabilirler. Kadınların, erkeklerin tokalaşmak için ellerini uzatmalarını beklemeleri gerekir. Erkek tokalaşmak için elini uzatmadıysa, kadının uzaktan el sallaması yeterlidir. Erkekler görüşmenin başında ve sonunda mutlaka tokalaşırlar. Aynı cinsiyetten kişilerle konuşurken yakın durular ve dokunarak konuşurlar. Ama bir kadınla konuşurken aradaki mesafe artar. Genellikle toplantının gündemi ve içeriği hızlı belirlemektedir. En kıdemli kişi tarafından toplantı idare edilmektedir. Bangladeş’te iş toplantılarında bir gündem ve bir başlangıç zamanı belirlenmiş olabilir, ama bunlar sadece insanlara rehberlik eder. Toplantılar, bazı küçük konuşmalar ile başlayabilir. Profesyonellikten uzaklaşmamak gerekir.


Müzakereler: Rahat davranışlar saygısızlık olarak anlaşılabilir. Duygularınızı yüzünüzde göstermeniz gerekmektedir. Eğer göstermezseniz bu onurunuzu ve saygınızı kaybettiğiniz anlamına gelir. Bir işte direkt hayır denemeniz onları hayal kırıklığına uğratır. Hayır demek yerine ‘biz bir düşünelim’ ya da ‘bu bizim için biraz zor olabilir’ demeyi tercih edebilirsiniz. Unutmamak lazım ki son kararı genelde sizinle görüşenler değil, sizin görüştüklerinizden bilgi alanlar verecektir.


İş kıyafeti: Elbiseler kadınlar ve erkekler için oldukça muhafazakârdır. Ülkenin büyük kısmının Müslüman olmasından kaynaklandığını düşünüyorum. Erkekler için mümkün olduğu kadar muhafazakâr koyu renkli takım elbise ve giyilip çıkartılması kolay ayakkabı tercih edilir.


Bayanlar için için ise yine muhafazakâr takım veya elbise belki bluz da giymek uygun olabilir. Kolsuz kıyafetler ve sıkı kıyafetlerden elden geldiği müddetçe kaçılmalıdır. Elbise çok fazla bacakları ortaya çıkarmamalıdır. Kot ve daha az rahat olan kıyafetler ilk görüşmeler için tavsiye edilmeyen kıyafetlerdir.


Bazı Bangladeşli erkekler, lenga ismi verilen etek giyiyor. Özellikle rikşa sürücüleri etekle araç kullanmanın daha rahat olduğunu belirtiyor.


Ad mı unvan mı? Kişilerin unvanları çok önemlidir. Kişilerin soyadından önce meslekteki profesyonel unvanını, bay, bayan bigi ekleri kullanmak, kısaca insanlara doğrudan hitap etmek en etkili yol olacaktır. Birçok kişi soyadının önüne ‘’ji’’ eki getirerek başka bir soyadı kullanmaktadır. Bu saygının bir işareti olarak anlaşılmaktadır.
Kartvizit ilk el sıkışma anında veya tebrik sonlarında karşıdaki kişilere verilir. Kartviziti verirken dikkat etmeniz gereken unsurların başında bu işi sağ elinizle yapmanız gelmektedir.


Hediye Verme: Özellikle ilk iş görüşmelerinde hediye alıp vermek yaygın değildir. Eğer bir Bangladeşli sizi evine davet ettiyse çikolata, hamur işleri veya tatlı götürmek hoş olacaktır. Yapmamanız gereken ise şarap veya herhangi başka içki ile evdeki davete gitmek. Alınan hediyenin orada açılması uygun karşılanmıyor. Getirilen hediye daha sonra özel olarak açılıyor. Hediyeyi verirken iki elinizi de kullanmanız diğer bir önemli husus.

.

İHRAÇ EDEBİLECEĞİMİZ ÜRÜNLER

İnşaat: Çok fazla inşaat yapılıyor ama hiç Türk müteahhit yok neredeyse. İnşaat sektöründe dünya çapında ün yapmış olan Türk müteahhitler için gelişen bir ülke olması ve birçok inşaat yapılması açısından Bangladeş değerlendirilmesi gereken bir yer. İnşaat ülkemizde gelişmiş sektörlerin başında gelmektedir. Devlet desteği ile ülke içinde ve yurt dışında çoğu yerde kendilerini göstermektedirler. Gelişmemiş bir ülke olan Bangladeş’te sürekli yeni inşaat yapılmaktadır. Türkiye Bangladeş ile ikili ilişkilerinin geliştirerek büyük ihalelerde yer alabilir. Ülkenin düzenli bir şekilde şehirleşmesini sağlamak için teklifler sunabilir.


Ayakkabı: Yukarı da belirtmiş olduğum üzere Bangladeş çok fakir bir ülke. İnsanların ayaklarına giyecek ayakkabıları yok. Bu aslında bir dezavantaj gibi gözükse de ülke nüfusuna bakıldığında büyük bir Pazar olduğu aşikar şekilde görülmektedir. Bangladeş’te yaşayan insanlara ayakkabı satmak, eğer ayakkabılar ucuz ve kullanışlı olursa kolay olacaktır.


Elbise: Bangladeş’te kadınların renkli elbiseler giydiklerini belirtmiştim. Ayrıca tekstil sektörünün çok gelişmiş olması ve bunun yanında Türkiye’nin tekstilde kaliteli ve moda olabilecek ürünler çıkarması Bangladeş pazarına girebilmesini kolaylaştıracaktır. Türk firmalar gerek Bangladeş’te fabrika kurarak, gerek buradan pazarlama yaparak özellikle bayanlar için renkli ve moda olabilecek elbiseler üretebilirler. Bu sayede kendilerine has bir pazar oluşturabilirler.

.

PRATİK BİLGİLER

  • Kadınlar, çok renkli kıyafetler giyiyor.
  • Muz, fakir meyvesi olarak biliniyor. Çok ucuz ve bu yüzden misafirlere muz ikram etmek istemiyorlar. İmkânları olduğu müddetçe misafirlere armut, elma, üzüm ikram edilmeye çalışılıyor.
  • İngilizce çoğu insan tarafından biliniyor. Eski İngiltere sömürgesi olmasından kaynaklı. Eski İngiliz sömürgesi olduğu için trafik soldan akıyor.
  • Dillerine çok aşırı düşkünler. Dillerini korumak için savaşmayı göze almışlar ve tarihin belli sahnelerinde savaşmışlar. Bu yüzden ülkede basın özgürlüğü olasına ve birçok kişi İngilizce bilmesine rağmen 20 tane Bengalce ve 8 tane İngilizce gazete günlük olarak basılıyor.
  • Cadde ve sokaklarda kavga ve dövüşe neredeyse hiç rastlanılmıyor. Halk fakir ama mutlu bir yaşam sürüyor. İnsanların yüzünde sürekli olarak gülümseme görebilirsiniz.
  • Türkler için vize gerekiyor.
  • Şehirlerde nehir gibi görünen birçok su birikintisi var. İlk bakıldığında gerçekten nehir gibi duran su birikintilerinde kayıklarla ulaşım sağlanıyor. Sonradan yerli halka veya Bangladeş hakkında biraz bilgi sahibi olan kişilere sorduğunuzda nehir gibi gözüken uçsuz bucaksız su birikintilerinin muson yağmurlarının Bangladeş üzerinde kalıntısını gösteren oluşumlar olduğunu öğrenebilirsiniz. Gün boyu sandallar çalışıyor ve birçok insan bu şekilde evlerine ekmek götürüyor.
  • Başkentte çok büyük ve güzel parklar var. Bunun sebebi; insanların parklarda gezip dolaşması, stres atmasıymış.
  • Ülkede çakıl taşları olmadığı için inşaat yapımında kullanılmak üzere tuğlalar kırılıyor ve inşaatlarda taş olarak kullanılıyor.

.

TİCARET İÇİN FAYDALI LİNKLER
1. http://www.fbcci-bd.org/fbcci/
2. http://dcci.org.bd/
3. http://www.gtso.org.tr/sayfa.asp?ContentID=HaberDetay&id=88
4. http://www.deik.org.tr/Konsey/48/T%C3%BCrk_Banglade%C5%9F.html
5. http://pazarlamablog.blogspot.com/2008/03/uluslararasi-pazarlama-3.html
6. http://www.ibp.gov.tr/pg/section-pg-ulke.cfm?id=Banglade%C5%9F
7. http://globaledge.msu.edu/countries/bangladesh

.

Oğuz Veli ATASOY

Yazarın diğer yazıları için tıklayınız.

Sahipkıran AKADEMİ kategorisinde yayınlanan diğer yazılar için tıklayınız.

__________________________________________________________

KAYNAKÇA
http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-12650940
http://travel.state.gov/travel/cis_pa_tw/cis/cis_1011.html
http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/bangladesh
http://globaledge.msu.edu/countries/bangladesh
http://pazarlamablog.blogspot.com/2008/03/uluslararasi-pazarlama-3.html
http://www.culturecrossing.net/basics_business_student_details.php?Id=11&CID=18
http://www.ihhnederland.nl/gezi-notlari/20/banglades_gezi_hatiralari/#.UbWGQuf0FWI
https://www.facebook.com/video/video.php?v=140518336000693
http://www.wefa.org/uelke-izlenimleri/banglades.html
http://haber.mynet.com/bangladeste-coken-is-merkezi-694039-dunya/
http://www.kure.tv/belgesel/5-ayna/ayna-banglades-1-bolum/14-Bolum/59617/
http://www.kure.tv/belgesel/5-ayna/ayna-banglades-2-bolum/15-Bolum/59615/
http://www.kure.tv/belgesel/5-ayna/ayna-banglades-3-bolum/16-Bolum/59618/
http://www.kure.tv/belgesel/5-ayna/ayna-banglades-4-bolum/17-Bolum/59616/

Sahipkıran Akademi Hakkında

Sahipkıran AKADEMİ; üniversite öğrencilerine çalışmalarını yayınlayabilecekleri bir platform sağlamak ve öğrencilerin kendilerini geliştirmelerine katkı sağlamak üzere, Merkezimiz çatısı altında yeni oluşturulmuş bir yapıdır. “Türkiye’nin geleceğinin mimarları, Sahipkıran’da buluşuyor!” sloganı ile gayretli ve üretken üniversitelileri, çalışmalarını bu platformda paylaşmaya ve SASAM’ın etkinliklerine katılmaya davet ediyoruz. Sahipkıran AKADEMİ üyeliği, tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır. Üye olan öğrenciler, istedikleri zaman üyelikten çıkabilmektedirler. Üye olmak veya üyelikten çıkmak için bilgi@sahipkiran.org adresine, talebinize ilişkin e-posta göndermeniz yeterlidir. Talebiniz, en geç 3 iş günü içinde sonuçlandırılacaktır.

Yorum Ekleyebilirsiniz


%d blogcu bunu beğendi: