Serhat TAŞ

Enosis, Megali İdea hedefi çerçevesinde Kıbrıs’ın Yunanistan’a bağlanmasını, ilhak edilmesini ifade etmektedir. Enosis’in bir parçası olduğu Megali İdea (Büyük İdeal) ise; 1453’te Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilen İstanbul ile Yunanistan, Girit, Rodos, Kıbrıs, Anadolu ve İskenderiye’ye kadar olan toprakların işgal edilerek, bir Helen İmparatorluğu olarak kabul edilen Bizans İmparatorluğu’nun yeniden diriltilmesini ifade etmektedir. Hedefe göre; bu imparatorluğun başkenti İstanbul olacaktır. Megali İdea’nın yaşatılması ve nesilden nesile aktarılması görevini, Rum Ortodoks kilisesi ve Ortodoks mezhebinin merkezi olan İstanbul’daki Patrikhane üstlenmiştir. Patrikhanenin ekümeniklik iddiasının da, bu hedefin bir parçası olduğu söylenebilir.

Enosis politikasının yakın hedefi; tüm Kıbrıs’ta bir Rum Cumhuriyeti kurulması, bu Rum devletinin AB’ye tam üye yapılarak Yunanistan ile dolaylı Enosis’in gerçekleştirilmesi ve Türk halkının azınlık statüsüne düşürülmesidir.

Enosis hedefine ulaşmak için Rumların başvurduğu baskı ve şiddet dışındaki yöntemlerden biri de plebisit uygulamalarıdır. İlk Enosis plebisiti, 1921 yılında gerçekleşmiştir. Yunan isyanının 100. yıl dönümü olan 25 Mart 1921’de 500 kilisede toplanan Rumlar, ilk Enosis plebisitini yaparak ilhak yönünde bir kararı onaylarlar ve İngiliz Yönetimine başvurarak Enosis talep ederler.

İkinci plebisit, 1950 yılında gerçekleşmiş ve Rum halkının %96’sının “Enosise evet” dediği açıklanmıştır. Konu, daha sonra 1954’te Yunanistan tarafından BM’ye götürülür. BM’nin başvuruyu reddetmesi üzerine de 1955 yılında EOKA (Kıbrıs’ta Türk halkını yok edip, adayı Yunanistan’a bağlamak için kurulmuş olan bir terör örgütü) kurularak, silahlı eylemlere geçilmiştir. Amaç; politik anlamda plebisit sonuçlarını heyetler vasıtası ile tüm dünyaya duyururken, bu sonuçlara saygı duyulmaması halinde Kıbrıs’ın bir kan gölüne dönüştürüleceğini dünyaya göstermektir.

Nitekim Rum yönetimi, Türk halkına hiçbir şekilde kabul edilmeyecek zorluklar yaşatmıştır. 1964 yılından 1974 Türk Barış Harekâtına kadarki dönemde Türk halkının birçok ihtiyacını temin etmesine fırsat dahi verilmemiştir. Türk halkı, yokluk içinde bir yaşantıya sürüklenmiştir. Otuz yedi çeşit eşyayı içeren bir listeyi, Türk halkının temin edememesi için yasaklamıştır. Deri ceket, çorap, palto, yağmurluk gibi ihtiyaçların dahi giderilmesine fırsat verilmemiştir.

Kıbrıs Türk halkının 1974’e kadar yaşadığı buna benzer daha pek çok olumsuzluk, Megali İdea’nın bir parçası olan Enosis’e ulaşmak için yaşatılmıştır. Her dönem Türk halkının zorluklar yaşamasına sebep olan bu hedef, günümüzde eski etkisini göstermemektedir. Türkiye’nin 1974 Barış Harekâtından sonra, Kıbrıs Türk halkının sahipsiz olmadığı tekrar gösterilmiştir. Günümüzde ise Türkiye’nin büyüyen bir ekonomiye sahip olması, Yunanistan’ın ise çöken ekonomisinin Kıbrıs üzerindeki güç dengesini değiştirdiği söylenebilir.

Serhat TAŞ

Sahipkıran AKADEMİ kategorisinde yayınlanan diğer yazılar için tıklayınız.

_____________________

Kaynaklar:

1- Sabahattin İSMAİL- 150 SORUDA Kıbrıs sorunu

2- Kıbrıs Meselesi, http://www.diyadinnet.com/YararliBilgiler-374&Bilgi=k%C4%B1br%C4%B1s-meselesi

• Yazar Hakkında
• Son Yazılar

Sahipkıran Akademi Hakkında

Sahipkıran AKADEMİ; üniversite öğrencilerine çalışmalarını yayınlayabilecekleri bir platform sağlamak ve öğrencilerin kendilerini geliştirmelerine katkı sağlamak üzere, Merkezimiz çatısı altında yeni oluşturulmuş bir yapıdır. “Türkiye’nin geleceğinin mimarları, Sahipkıran’da buluşuyor!” sloganı ile gayretli ve üretken üniversitelileri, çalışmalarını bu platformda paylaşmaya ve SASAM’ın etkinliklerine katılmaya davet ediyoruz. Sahipkıran AKADEMİ üyeliği, tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır. Üye olan öğrenciler, istedikleri zaman üyelikten çıkabilmektedirler. Üye olmak veya üyelikten çıkmak için bilgi@sahipkiran.org adresine, talebinize ilişkin e-posta göndermeniz yeterlidir. Talebiniz, en geç 3 iş günü içinde sonuçlandırılacaktır.

• İRAN DEVRİM’E DOĞRU MU GİDİYOR? - 22 Kasım 2022
• ‘’ULUSLARARASI İKTİSAT: TEORİ, POLİTİKA VE UYGULAMA’’ KİTAP ÖZETİ - 5 Ekim 2021
• “KESİN İNANÇLILAR” KİTAP ÖZETİ - 19 Ağustos 2021
• KUDÜS OLAYLARI VE ALINMASI GEREKEN DERSLER - 3 Haziran 2021
• Ege’de Barış, Çatışma ve Tekerrür: Rezerv Paylaşımı ve Batı’nın Türkiye’yi Dışlama Politikası - 1 Mart 2021
• 19 TÜRK MÜRETTEBATIN BULUNDUĞU GEMİSİYE SALDIRI ARAPÇA BASINDA GENİŞ YANKI BULDU - 28 Ocak 2021
• TAYVAN CORONA VİRÜSÜN EKONOMİK ZARARINI ÖNLEMEYE ÇALIŞIYOR - 18 Şubat 2020
• ÇİN’İN DÖNÜŞÜMÜ - 14 Şubat 2020
• HONG KONG: PLACE WHERE EAST MEETS WEST - 10 Ocak 2020
• TÜRKİYE’NİN İNSANSIZ HAVA ARACI (İHA) SERÜVENİ - 20 Aralık 2019