Harun OKÇİN

Türkiye’de seçim sistemi, -özellikle 12 Eylül müdahalesinden sonra- nasıl olması gerektiği konusunda eleştirilere tabi tutulmuş ve tartışmalara konu olmuştur. Demokratikleşme Paketi ve yaklaşan seçimlerle birlikte tekrar gündeme gelen seçim sistemi konusu; nedir, işlevleri nelerdir? Seçim sisteminden beklentiler nelerdir? Öncelikle bu soruların cevaplandırılmasının faydalı olacağına inanıyorum.

Seçim sistemi; “yönetilenlerin yöneticilerini nasıl seçeceklerini düzenleyen kurallar bütünü” olarak tanımlanabilir. Bu kurallari ülkelerdeki toplumsal ve siyasal yapılara göre farklı biçimler alabilir. Seçim sisteminin temel fonksiyonu; parlamentodaki sandalyeleri, aldıkları oy miktarına göre siyasi partiler arasında dağıtmaktır. Seçim sistemleri, bu fonksiyonu yerine getirirken birbirine zıt iki ilkeyi gerçekleştirmeyi amaçlar. Bunlar; “temsilde adalet” ve “yönetimde istikrar“ ilkeleridir.

Seçim sisteminin ülkeyi istikrar içinde yönetecek bir hükümeti/iktidarı ortaya çıkarmasına yönelik ilkeye “yönetimde istikrar” ilkesi, ülkedeki farklı siyasi akım ve fikirlerin adil bir şekilde parlamentoya yansıtılmasına yönelik ilkeye ise “temsilde adalet” ilkesi diyoruz.

İyi olarak nitelendirilebilecek bir seçim sisteminde, bu iki ilke arasında ülkenin şartlarına göre bir denge kurulmalıdır. Ancak ilkelerin zıtlığından dolayı, tam bir denge kurmak mümkün olamamaktadır. Bu nedenle, seçim sistemlerine mutlak üstünlükler atfetmek doğru değildir.

Bir ülkedeki seçim sistemi, halk iradesinin yönetime yansımasına doğrudan etkide bulunduğu için siyasal sistemin en hassas konularındandır. Kimsenin ötekileşmediği, herkesin kendinden bir şeyler gördüğü ve aynı zamanda sağlam bir işleyiş ve istikrarın olduğu yönetimler oluşturmak için; toplum ve ülke siyasi yapısı çok iyi analiz edilerek seçim sistemi belirlenmelidir.

.

Harun OKÇİN

Sahipkıran AKADEMİ kategorisinde yayınlanan diğer yazılar için tıklayınız.

• Yazar Hakkında
• Son Yazılar

Sahipkıran Akademi Hakkında

Sahipkıran AKADEMİ; üniversite öğrencilerine çalışmalarını yayınlayabilecekleri bir platform sağlamak ve öğrencilerin kendilerini geliştirmelerine katkı sağlamak üzere, Merkezimiz çatısı altında yeni oluşturulmuş bir yapıdır. “Türkiye’nin geleceğinin mimarları, Sahipkıran’da buluşuyor!” sloganı ile gayretli ve üretken üniversitelileri, çalışmalarını bu platformda paylaşmaya ve SASAM’ın etkinliklerine katılmaya davet ediyoruz. Sahipkıran AKADEMİ üyeliği, tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır. Üye olan öğrenciler, istedikleri zaman üyelikten çıkabilmektedirler. Üye olmak veya üyelikten çıkmak için bilgi@sahipkiran.org adresine, talebinize ilişkin e-posta göndermeniz yeterlidir. Talebiniz, en geç 3 iş günü içinde sonuçlandırılacaktır.

• İRAN DEVRİM’E DOĞRU MU GİDİYOR? - 22 Kasım 2022
• ‘’ULUSLARARASI İKTİSAT: TEORİ, POLİTİKA VE UYGULAMA’’ KİTAP ÖZETİ - 5 Ekim 2021
• “KESİN İNANÇLILAR” KİTAP ÖZETİ - 19 Ağustos 2021
• KUDÜS OLAYLARI VE ALINMASI GEREKEN DERSLER - 3 Haziran 2021
• Ege’de Barış, Çatışma ve Tekerrür: Rezerv Paylaşımı ve Batı’nın Türkiye’yi Dışlama Politikası - 1 Mart 2021
• 19 TÜRK MÜRETTEBATIN BULUNDUĞU GEMİSİYE SALDIRI ARAPÇA BASINDA GENİŞ YANKI BULDU - 28 Ocak 2021
• TAYVAN CORONA VİRÜSÜN EKONOMİK ZARARINI ÖNLEMEYE ÇALIŞIYOR - 18 Şubat 2020
• ÇİN’İN DÖNÜŞÜMÜ - 14 Şubat 2020
• HONG KONG: PLACE WHERE EAST MEETS WEST - 10 Ocak 2020
• TÜRKİYE’NİN İNSANSIZ HAVA ARACI (İHA) SERÜVENİ - 20 Aralık 2019